Günah, Allah ve Rasulü’nün kaçınılmasını, yapılmamasını istediği davranışlardır diye kısa tarifini yapabiliriz.
Kur'an'ı Kerim ve hadisi şeriflerde günah kavramını ifade eden bir çok kelime vardır. Bunlardan genel olarak günah yerine kullanılanlar "cunah", "hub", "seyyie", "kebire", "hafiye", "lemem", "fuhş", "fahşa" gibi tabirlerdir.
Bunların anlamları için Diyanet Dini Kavramlar Shf: 77'ye bakılabilir.
Kişiyi Günaha Sevk Eden Etkenler:
İslam'a göre, insan yapısında bulunan kötülüklerin kaynağı nefistir, (nefsi emmare) ki, insana kötülüğü olabildiğince emreden ve kişiyi günaha yöneltmek için gerekli fısıltılar halinde telkinde bulunan bir güçtür. (Yusuf 53)
Diğer bir etken ise kötülüklerle dolu olan dünyanın cazibesine kaptırması ayrıca insanın yücelmesini engellemeye çalışan şeytanın tahrikleridir.
Diğer bir etkende kişinin günahlarının Allah'ın affediciliğine güvenmesi olup, ben gençliğimi yaşayayım da sonra tövbe eder, günahlarımdan kurtulurum arzusudur. Böyle bir düşünce dahi günahlardan bir günahtır.
Günah Kaça Ayrılır:
Günahlar nitelik itibariyle büyük ve küçük günah olmak üzere ikiye ayrılır. Bunlardan tevbesiz affedilmeyen en büyük günah şirk, küfür ve nifak olup cezası ebedi cehennemde kalmaktır.
Böyle bir günaha giren kişinin işlemiş olduğu amelleri gider, imansız olunca kestiği hayvanın eti yenmez, hanımı ile ilişkisi zina olur. Tevbe, tecdidi iman etmesi durumunda giden amelleri Hanefi’ye göre geri gelmez. Kıldığı namazların, tuttuğu oruçların çoğunluğu dolayısıyla iadesinde zorluk olacağı için iadeleri lazım gelmez ise de yaptığı haccın (gücü yetiyorsa) iadesi gerekir. Bozulmuş olan nikâhı tecdidi iman ile yerine gelmiş olur (Şafii mezhebine göre giden amelleri geri gelir).
Yukarıdaki üç büyük günahın dışındaki işlenen günah ne kadar büyük olursa olsun, helal itikat etmedikçe kişiyi dinden, imandan çıkarmaz, cehennemde ebedi bırakmaz, işlemiş olduğu amelleri yok etmez.
Ancak, tevbesiz ahirete giden kimse için, büyük günahlar kabirde ve mahşer hayatında güçlü bir şekilde azabı gerekli kılan bir suçtur.
"Büyük günahlar" yeryüzünü ifsat eden ve yaşamak için gerekli ihtiyaç giderme yollarını bozan ve insanın yaratılış özelliğine de ters düşen şeylerdir. (HuccetullaMibaliga)
Dolayısıyla büyük günah işleyen ve tevbesiz ölen kişilerin durumunun ne olacağı hususunda Âlimler ihtilaf etmişlerdir. Bunlardan ehli sünnet Ulemasına göre, Allah Teâlâ ya bağışlar ya da cehennemine koyup günahı nisbetince azap ederek cezalandırır, sonra da çıkarır cennetine koyar. (Dini Kavramlar)
Büyük Günah Neye Denilir? Nasıl bilinir?
a) Haram kılındığına dair kesin nass bulunması
b) İşleyene had cezası konulması
c) Allah Teâlâ’nın işleyenleri cehenneme koyacağını belirtmesi
d) İşleyen kimsenin lanetlenmesi
e) İşleyen kimseyi 'kâfir' ve 'dinden çıkan diye' nitelemesi ve böylece o şeyin aşırı derecede çirkin bir şey olacağına dikkat çekmesi ve işin önemini vurgulaması kısacası, hakkında ‘vaiyd’ ifadesi kullanılmış olması gibi sebeplerle günahın büyüklüğü anlaşılır. (Huccetullahilbaliga)