İstiğfarın Anlamı ve Fazileti
İstiğfar: Allah'a karşı işlenen her türlü günahın bağışlanmasını, Allahu Teâlâ'dan dilemek demektir.
Tevbe ise, işlediği günahlarına nedamet duymak ve pişman olmak demektir ki, günahın bağışlanmasında etkisi büyüktür. Bir daha o günahı işlememeye azmetmiş olmakla beraber, tekraren işlediği günahın bağışlanmasını istemek yine de makbuldür. Zira insan denilen varlık, günah işlemeye meyilli olarak yaratılmıştır. Az önce tevbe bahsinde geçmişti.
İşlenilen günahların büyümemesi ve ahirete kalmaması için, sık sık istiğfarda bulunmayı Peygamberimiz (as) tavsiye etmekte, hatta Kur'an'ın bir emri olarak:
'Günahınızdan için Rabbinize istiğfarda bulunun. Zira Rabbiniz bağışlayıcı ve affedicidir'buyurulmuştur. (Nuh:10)
İşlediğimiz günahlar sebebiyle Allah (cc), bize rahmet nazarıyla bakmaz, bakmadığı için de birçok musibetlere maruz kalabiliriz. Netekim Hz. Nuh (as)'ın kavmine yıllarca yağmur düşmemiş, kıtlık olmuş, susuzluktan hayvanlar telef olmuş, kadınları kısırlaşmış. Bu kavmin büyük bir çoğunluğu, Hz. Nuh'a inanmadığı halde, yinede bu felaketlerin giderilmesi için Hz. Nuh (as)'a müracaat etmişler. Hz.Nuh (as), kavmine "Rabbinizden mağfiret dileyin zira o Allah çok yargılayıcıdır" demiştir. (Nuh:11-12)
Hatta bundan dolayıdır ki, yağmur duasında istiğfar etmek meşru olmuştur. Hz. Ömer (ra) yağmur duasına çıktıklarında mütemadiyen istiğfar etmiştir. Sebebi sorulduğunda bu ayetleri okumuştur. (h. b. Çantay Tefsiri dipnot)
Peygamberimiz (as)'ın günahları bağışlandığı hatta günah işlemekten korunduğu halde, günde 70-100 defa istiğfar ettikleri Buhari ve diğer hadis kitaplarında bildirilmiştir. Efendimiz (as) ümmetlerine çok düşkün olduğu için, kendilerine bela ve musibetlerin gelmemesi bakımından, günahlarından sık sık istiğfar etmelerini ve kendisinin bu kadar istiğfarda bulunduğunu bize örnek göstermiştir.
Diğer bir ayeti kerimede:
'Habibim sen onların aralarında iken, Allah onlara azap edecek değildir, onlar istiğfara devam ettikleri müddetçe de Allah onlara azap edecek değildir.'(Enfal 33)
Demek ki işlenilen günahlardan tevbe istiğfar edilmedikçe Hz. Allah, o günahlardan dolayı işleyenlere bela ve musibet verecektir.
Ayeti celilede; "Her birini, günahları sebebiyle suçüstü yakaladık; kiminin üzerine taşlar savuran rüzgârlar gönderdik, kimini korkunç bir sesle yakaladık, kimini yerin dibine geçirdik, kiminide suda boğduk. Allah, onlara zulüm etmiyor. Asıl onlar kendilerine yazık ediyorlardı "(Ankebut 40. Ayet)