AKTÜEL
Son günlerde farklı dolandırıcılık olayları artış gösterdi. Bunlara dikkat etmek gerekiyor. Bu yüzden uyarma gereği duydum. Sahte link denilen bir olayla edevlet,alışveriş siteleri vb. taklit ederek, sizin kartınızdan alışveriş yapıyorlar. Alışverişi üstüne hiçbir şey olmayan bir şirket üzerinden veya suç işlemek için kurulan örgütteki bir günah keçi kimsenin üstünden yapıyorlar. Parayı ödeyince hemen çekip kayıplara karışıyorlar. Siz sonrasında paranın yattığı hesaptaki kişiden,şirketten şikayetçi oluyorsunuz, bazen ceza almamak için ödeme yapılsa da çoğu zaman paranız gittiğiyle kalıyor. O yüzden, özellikle bilmediğiniz linklere telefonda da bilgisayarda da tıklamamak, url kısmını kontrol etmek önemli. Yine güncel başka bir dolandırıcılık yöntemi instagram hesabının çalınması. İnstagramdan şu linke tıkla diye özel mesajdan link atıyorlar, hesabınızı çalıp eşinizden dostunuzdan para istiyorlar. Veya bakın ben borsaya kriptoya şu parayı yatırdım şu kadar kazandım diye hikayeler atıyorlar. Ağlarına düşerseniz sağlam dolandırıyorsunuz. Buna da dikkat etmek önemli.
NE ÖĞRENDİM
IQ testleri bilhassa kendi ideolojileri uyuşmayan postmodernist tavra sahip kimselerin yanlış olduğunu iddia ettikleri bir test türüdür. IQ testleri insanların potansiyelini gösterir, bu potansiyeli kullanıp kullanamamak insanların çabasına bağlıdır. Lakin belirli bir IQ altında olan kimseden örneğin başarılı bir teorik fizikçi olmasını bekleyemeyiz. IQ testlerinin hakikati yansıtıp yansıtmadığı konusunda yaygın itirazlara tek tek cevap verelim:
1.IQ testleri kültürel olarak yanlıdır.
Bazıları bu testleri batının ve zengin insanların tasarladığını,yanlış sonuçlar verdiğini iddia ederler. Bu testlerde Doğu Asyalılar Batılılardan,Beyaz Amerikalılardan daha yüksek ortalama IQ’ya sahip çıkar.
2.IQ testleri tikeli ölçer. Eğitim almış bir insanla eğitim almamış bir insan arasındaki farkı ortaya koyamaz.
Hiçbir matematik ve eğitim gerektirmeyen bir IQ testi tasarlanabilir. Doğada görülen şekillerden insanlar bu şekillere zaten aşinadır. Farklı yaş gruplarına, dile,kültüre,ülkeye uyarlanan testler en ince detayına kadar tasarlanır.
3.IQ testleri güvenilmezdir. İnsan zekasını ölçemeyiz.
IQ testleri zeka ölçmede tek test türü değildir. Örneğin çeşitli kültürlerden bağımsız basit tepki süreleri testleri de IQ testleriyle benzer sonuçlar verir. Zekâ testlerinde farklı gruplar için aynı şeyi ölçeriz. Bu yapısal değişmezlik, metrik değişmezlik-zayıf faktör değişmezlik, Scalar/Intercept değişmezlik, Katı değişmezlik gibi ölçütlere esas alınır. Bu işin bir metodu vardır. Yazı sonuna konuyla ilgili detaylı link bırakacağım.
4.IQ testleri insanlar arasında eşitsizliğe ve ırkçılığa neden olan bir zengin-eğitimli insan uydurmasıdır.
Köyde yaşayan eğitim görmemiş bir adam araba yapabiliyor, orta okul mezunu adam gördüğü makinanın aynısını birebir yapabiliyor, köydeki diğer insanlar veya orta okul mezunu diğer kimseler neden yapamıyor? İnsanların,cinsiyetlerin,ırkların zekaları eşit değildir. Bu eşitsizlik durumu, insanların birbirine kötü davranabileceği, zarar verebileceği anlamına gelmez. Eşit haklara sahip olmayacağı anlamına da gelmez bu işin siyaset felsefesiyle ve etikle ilgili bir tartışmadır.
5.IQ testleri doğruysa zamanında Mısır gibi IQ’su düşük yerlerde nasıl medeniyetler kurulabildi,Avrupa medeniyeti zamanında neden güçsüzdü?
Yüksek IQ ortalamasına sahip her millet kesinlikle medeniyet kurar,devlet kurar anlamına gelmez. Ancak medeniyet kurma ve tarih sahnesindeki varlıklarını koruma ihtimallerini arttırırlar. Günümüz Mısır halkı ile geçmiş Mısır halkı aynı değildir. Günümüz Avrupa toplumu ile kavimler göçü ve sonrası Avrupası aynı değildir, Roma İmparatorluğu dönemi de farklıdır. Bunlar farklı ırklarla üremişler, farklılaşmışlar ve günümüzdeki güncel durumlarını almışlardır. Burada kültürlerin ve kavimlerin de evrimsel süreçten geçtiği-tarihi şartlar göz ardı edilmektedir. Yine tarihin bir döneminde en önemli şey asker gücü, bunların düzgün beslenmesi ve askeri teknolojilerdi. Geçmişte yaşayan insanların IQ’larını tam olarak bilmiyoruz. Ama inanılmaz teknolojilere sahip olduklarına, muhteşem zeki insanlar olduklarına dair de elimizde bir veri bulunmuyor. Sanılanın aksine IQ'su düşük adamlar suça meyilli olduğu için çok büyük bir ihtimalle daha iyi,daha acımasız askerler çıkar. Lakin komutanlar,askeri teknoloji üreten kimseler yüksek IQ'dur. Bu ikisinin birlikte çalışması ile medeniyetler,kalıcı güçlü devletler kurulmuş olabilir.
Kaynaklar:
https://twitter.com/GillesDeleuze17/status/1661659656136060928
https://twitter.com/pentaghastu/status/1661836003856752660
https://twitter.com/pentaghastu/status/1661667241992093697
https://twitter.com/pbeysoylu/status/1661755863755894785
Konu ilginizi çektiyse şuraya bir kısa, bir uzun IQ testi bırakayım:
Uzun: https://sifirhipotezi.substack.com/p/kapsaml-yetiskin-zeka-testi-cait
Kısa: https://test.mensa.no/
NİTELİKLİ EĞLENCE
Bugün bir kitaptan hoşuma giden bir hikayeyi sizlerle paylaşacağım, kitap da güzel okumanızı tavsiye ederim.
“Bir çiftçinin sadece bir atı vardı. Bir gün atı kaçtı.
Komşuları, “Çok üzgünüm. Bu çok kötü bir haber. Çok üzülmüş olmalısın."
Adam "Göreceğiz" dedi.
Birkaç gün sonra atı, peşinde yirmi vahşi atla geri geldi. Adam ve oğlu yirmi bir atın hepsini bağladı.
Komşuları, “Tebrikler! Bu çok güzel bir haber. Çok mutlu olmalısın!”
Adam "Göreceğiz" dedi.
Vahşi atlardan biri adamın tek oğlunu tekmeledi ve iki bacağını da kırdı.
Komşuları, “Çok üzgünüm. Bu çok kötü bir haber. Çok üzülmüş olmalısın."
Adam "Göreceğiz" dedi.
Ülke savaşa girdi ve güçlü kuvvetli her genç adam savaşmak için askere alındı. Savaş korkunçtu ve her genç erkeği öldürdü, ancak çiftçinin oğlu, kırık bacakları askere alınmasını engellediği için hayatta kaldı.
Komşuları, “Tebrikler! Bu çok güzel bir haber. Çok mutlu olmalısın!”
Adam "Göreceğiz" dedi.
Derek Sivers-Cehennem Evet ya da Hayır
ALINTILAR
Eski Türkçe'de kurda, ''börü'' denirdi. Ancak eski ''şaman'' geleneklerde, animist anlayış mevcut olduğu için her nesnenin bir ruhu, bir ıssı vs. vardır. Ad anıldığında, o ruhu ya da gücü çağırmış olursunuz(invoke). O yüzden Türkler, bu kutsal ve korkulan hayvanın adını anmaktan imtina etmişler, onun yerine ''kurt'' demeyi tercih etmişlerdir ki kurt, elma kurdu gibi,zararsız,solucan nevi bir hayvandır, bu hayvanın ruhunun zararsız olduğu düşünülmüştür.(Hatta kurt da fazla yaygınlaşınca, adı anılmamaya başlamış, ''canavar(Farsça ''canaver yani ''canlı'') kullanılmıştır.
Karşılaştırmalı Mitoloji: Tolkien Ne Yaptı?-M.Bahadırhan Dinçaslan
