Gedik Ahmet Paşa İmaret ve Camisi
Gedik Ahmet Paşa’nın, doğum tarihi bilinmemektedir.
Sırbistan’da ve Arnavutluk’ta doğduğu, 2. Murat döneminde çocukken saraya alınıp Enderun’da yetiştirildiği anlaşılmaktadır.
Sarayda iyi bir eğitim görmüş, cesur, savaş taktiği bilen, asker olarak yetiştirilmiştir.
Önce Rum Beylerbeyliğine getirilmiş. 1462 yılında İshak Paşa'nın yerine Anadolu Beylerbeyliğine atanmıştır.
Fatih Sultan Mehmet'in taktirlerini kazanmış, daima devletin problemli bölgelerinde görev verilmiş. Fethedilmesi gereken yerlerde üstün gayret göstermiştir.
1461’de Kayıtlıhisar’ı fethetmiş, Anadolu'daki küçük beyliklerin yarattığı huzursuzluğu önlemiş. Şehzade Mustafa'yı Karaman Valisi olarak Konya'ya yerleştirmiştir.
1470 yılında Eğriboz'u fethetmiş. Kendisi gayretleri neticesi vezirliğe yükseltilmiştir.
1471'de Alâiye, içel, Silifke, Cülek ve Lüle'yi ele geçirir. Karamanoğlu Pir Ahmet Paşa ve kardeşi Kasım bey yenilir, Mısır'a kaçarlar.
Otlukbeli'nde, savaşın kazanılmasında ve Uzun Hasan'ın yenilmesinde önemli rolü olmuştur. 1474'de Fatih oğlu Mustafa'nın ölümünden sorumlu tuttuğu Veziriazam Mahmut Paşa'yı idam ederek, Gedik Ahmet Paşa'yı sadrazam yapar.
1475'de Kefe ve Azaplı ele geçirilir. İşkodraya seter için görevlendirilir. Fatih'e zamansız ve gereksiz olduğunu söyleyince azledilir. Rumelihisarı’nda hapsedilir.
Haklı olduğu ortaya çıkınca Hersekzade Ahmet'in aracılığıyla serbest bırakılır. Kaptan-ı Derya ve Avlonya Sancak Beyi olur.
1479'da Ege'de Kefelonya, Zanta, Ayomavrayı zapteder. 1480 yılında Fatih bir donanma ile İtalya güneydoğusunda Otranto'ya gönderir. Gedik Ahmet Pasa 1480 Ağustos’unda Otranto'yu fetheder. (Fatih'in bu seferden gayesi Batı Roma imparatorluğu'nun fethi ve ortadan kaldırılmasıdır)
1481 yılında II. Beyazıt, ve kardeşi Cem Sultan arasındaki savaşa son anda yetişerek Beyazıt'm kazanmasını sağlar. Ne varki II. Beyazıt Cem Sultan'ı takip edip yakalamadığı gerekçesiyle (veya Cem Sultanı tuttuğu düşüncesiyle) Paşa'yı hapse atar. Mert, cesur ve sevilen bir asker olan paşa, kapı kullarının ayaklanmasıyla serbest bırakılır.
Rodos Şövalyeleri ile (Cem Sultan nedeniyle gerilen durumu düzeltmek üzere) anlaşma imzalamaya gönderilir. Anlaşma sonu kutlama için Edirne'de devletin ileri gelen vezirlerine Padişah bir yemek düzenler.
Yemekle Sultan Beyazıt, askeri giderleri azaltacağını ve yeni atamalar yapacağını bildirir.
Gedik Ahmet Paşa'ya açıkça fikrini söyler:
- Eğer askerleri tahrik ederseniz, tahtınız tehlikeye girer. Bu hayatta kardeşi olan Sultan için zor bir durumdur der.
Sultan Beyazıt buna kızarak hapse attırır. Askerin ve kapı kullarının itirazı üzerine çıkarır.
- İşte Paşa sağ der, gösterir.
Daha sonra Paşayı boğdurarak, idam eder. (18-11-1482) (Gedik Ahmet Paşa'nın boğulma olayının sebebini Tarihçi Karolin Finkel üst seviyedeki yöneticilerin sultanlar için tehlikeli olduğuna bağlar. Profesör Doktor İlber Ortaylı ve diğer Prof. Dr. Ahmet Akgündüz, Prof. Dr. Said Öztürk gibi tarihçiler Cem Sultana olan sevgisinin rolü olduğunu ifade ederler.
Gedik Ahmet Paşa Ladik'de bir mescit, Kütahya'da bir mektep ve bir arasta, Afyon'da 1472 yılında Cami, Medrese, Hamam ve İmaretten ibaret bir külliye yaptırmıştır. Külliyenin mimarı Ayaş Ağadır. Fatih Sultan Mehmet tarafından verilen bir vakıf ile Cumhuriyete kadar, paşanın evlatları tarafından yönetilmiş, 1924'de Vakıflar Kanunu ile Vakıflar İdaresine devredilmiştir.
Bir vakfiyesi vardır. Neler yapılacağı, (Kur'an Hatimi ve öğrenimi) kimlere Hoca, müezzin, bakıcı neler verileceği yazılıdır. 15. yüzyıldan günümüze kadar evlâtları vakıf kayıtlarında mevcuttur.
Cami, 1795 yılında Müftüzade Ahmet tarafından restore edilmiştir. Kısa olarak İmaret diye adlandırılır.
İmaret kısmı ise yıkılıp, yok olmuştur.