Azerbaycan Türklerin doğudan batıya bir geçiş kapısıdır. Moğol baskınları, Çin dehşeti, Türkün batıya geçmesine neden olmuştur. Ermeniler bu geçiş kapısı, yanında küçük bir topluluk. Osmanlı idaresi, Ticaret için Ermenilerin bir kısmını Anadolu'ya taşımış iş ve aş vermiştir. Harabi'nin belirttiği gibi, köylünün ürettiği arpa buğday, Afyon (haşhaş) tan alınacak vergiyi, Ermenilere havale etmiş, İhracat yapmalarına izin verilmiştir.
Babaannem anlatırdı; Zafer'e kadar, Ermeniler bağı bahçesi olan varlıklı kişilermiş.Yunan işgalinde azgınlaşmış Yunan işgalcilerle birlik olmuşlar. Siz Türkler üretecek, biz yiyeceğiz derlermiş. Bizim işçimiz, amele'siniz diye hakaret etmeye başlamışlar. Kocatepeden taarruzla Yunan askeri kaçınca, Ermeniler ilk trene binenler olmuş. Soluğu İzmir limanında almışlar.
*****
Harabi, (Ciloğlu Deli Bekir) fikrini güzel bir şekilde anlatan bir Halk Şairidir. Şairlik; dört kelimeyi bir araya getirmek değil. Duygularını düşüncelerini, ortaya koymaktır. Bu mal mülk sahiplerini, idarecileri tenkit ederek de, hicvederek de olabilir. Aşk sözleri yazmak da olabilir. Hiciv yapanlar Osmanlı döneminde Fizan'a, Yemene sürülmüşler affa uğrayanlar yurda geri dönmüş. Diğerleri sıcakta perişan yaşamını yitırmiştir.
Harabi halkın yaşayışını, idarecilerin yanlışlarını ortaya koyan bir halkın şairidir. Keşke her söylediği bir yere yazılsa idi. Kimi sevinçten kimi kederden içer. Şairler bir arada demlenirler imiş. Dinde imanda yaşamda ayrılığa karşı çıkmış. Onlara Baba denen, Eren'lermiş. Gazetecilikte, şairlikte tenkit edenlerden zengin olanı görmedim. 1950li yıllarda Sabah, Vatan, Hürriyet sıkıntılı günler geçirdi. Beyaz çıkan sayfalar oldu. Kimi gitti. Kimi başka iş tuttu.
****
1980 li yıllarda Kocatepe Gazetesinde tenkitler yazıyorum. Rahmetli İbrahim, Galip yaz derdi. Nasıl olsa beni, bilir kişi yaparlar. Bir çaresine bakarız. Eski yazılanları bu güne taşımak zor. Anılarda kaldı. Kocatepe Gazetesinden Sezer Küçükkurt Basın Başkanlığında işi iyi idare ediyor. Başka gazeteleri de takip ettiği anlaşılıyor.T enkit toplum için yararlıdır.
****
Yazmışken tenkit edelim. Şekavet'in anlamı, (hani şek şüphe yoktur derler ya) Şüphe, tereddütler demektir. Al sana bir tenkit!