KABİR NEDİR?

KABİR NEDİR?

Kabir ölünün defnedildiği yerin adıdır. Buna mezarda denilir. Ölülere gömülmek için tahsis edilmiş bulunan yere de kabristan veya mezarlık denir.

Eğer ölenler toprak altına gömülmeyip meydanlarda kalsaydı, etrafı pis kokular sarar ve yırtıcı hayvanların tasallutunda kalınırdı, aynı zamanda hayvanlardan çok farklı yaratılan ve eşrefi mahlûkat olan insanın, öldükten sonra hiç değer ve kıymeti kalmaz, hayvanlar durumuna düşerdi. Onun için Hz. Allah(cc),Ölen insanın toprağa gömülme usulünü yine insanoğluna karga ile öğretmiştir.

Yeryüzünde ilk ölüm ve öldürme(cinayet olayı) Kabil ile Habil arasında kadın kıskançlığı sebebiyle meydana geldiği Maide Suresi 27. Ayette bildiriliyor. Kabil kardeşi Habili öldürünce ne yapacağını şaşırmıştı. Bunun üzerine Cenab-ı Hakk, onlara görmeleri için karga gönderdi ve ölmüş olan kargayı diğeri getirip toprağı eşeledikten sonra toprağa gömdü ve üzerini toprakla kapattı. Bunu gören kabil:

-'Vay bana yazıklar olsun! Şu karga kadar olup da kardeşimin cesedini gömmekten aciz mi oldum' dedi. ve dolayısıyla pişman olanlardan oldu. (Maide 31)

Topraktan yaratılan insan ölüsünün tekrar toparağa gömülmesinden tabii ne olabilir! Onun yıkanıp kefenlendikten sonra sevenlerince, cenaze namazına katılıp bağışlanmasına dualar edilmesi, merasimden sonra belli bir yerde (mezarlıkta) hayvanların hatta insanların ayakları ile çiğnenmesini yasaklayan İslam kadar, insana değer veren hangi din, hangi millet vardır.

Kabirleri Ziyaret

Mübarek günlerde, kandillerde ve bayramlarda kabir ziyaretleri mutad olduğu için kitabımızda bu konuya yer verdik.

Kabir ziyaretinin yapılacağı faziletli günler; pazartesi, perşembe ile cuma öğleden sonra Cumartesi gün doğmadan önce ve bayram günleridir. Sünnet olan kabirleri ayakta ziyaret etmek ve ayakta dua etmektir ancak oturarak da Kur'an okunabilir. (Zuhayli, ibni Abid)

Kandillerde yapılan kabir ziyaretleri, mendup olmamakla birlikte mutad hale geldiği için, sakıncalı olduğunu da söyleyemeyiz. Hiç değilse bu vesile ile kabirler ziyaret edilmiş ve bundan ibret alınarak dünyaya aşırı meyledip ahiret hazırlığından geri kalmanın ne demek olduğunun anlaşılmasına faydalı olur. Hatta şöyle de diyebiliriz.. Bu günler ziyaretleşme, hal hatır sorma, tebrikleşme günleridir. Öyle olunca da ziyaretleşmeye geçmişlerimizden başlamak gibi de yorumlanabilir.

Sabah Ziyareti

Ölünün ertesi günleri sabahında bir veya birkaç gün devam ettirilen kabir ziyaretlerinin uygun olacağına dair kitaplarda yer verildiğim görmemekteyiz. Üstelik tam tersine o ziyarete gelmeyen ölü yakınları, komşu ve ahbapları töhmet altında kalmakta, sanki buna iştirak etmek vacip ya da sünnetmiş gibi bir tavır izlenmektedir.

Ayrıca uzak olan kabristana bu maksatla araba tutulması, gidip gelen ziyaretçilere ziyafet verilmesi gibi külfet ve masraflar da eklenirse, bu durum Efendimiz (as)'in "Kolaylaştırınız zorlaştırmayınız" buyruğuna tamamen zıt davranış olması hasebiyle bid'at-ı mekruhe olduğunu rahatlıkla söyleyebiliriz.

Sabah ziyareti niçin âdet olmuştur?: Her bid'at ve hurafenin temelinde az çok doğruluk payı vardır. Sabah ziyaretinin temelinde ise:

1-Kabir, şehir dışında olunca yeni kabirler hayvanlarca eşelenip kabrin bozulmuş olabileceği

2-Ölmüş durumundaki bazıları kalp sektesinden öldüğü için kabirde hareketlendiği, yoldan geçenleri şüphelendirdiği hatta gelinip bakıldığında konduğu halden değiştiği görülen ender de olsa vakıattandır (Dürretul Fahire) kitabında birkaç örnekleriyle anlatılmıştır.

Bu sebeplerden dolayı cenaze sahiplerinden birkaç kişi, bakmaya giderken ahbaplarını da almış derken yaygın hale gelmiştir. Oysaki günümüzde meyitin öldüğü doktor tarafından onaylanmakta, mezarlığın etrafı çevrilmiş bekçilerince korunmakta ve sabahleyin gidip bakılmaya gerek kalmamıştır.

Böyle bir ziyaretin dinimizce önemi olsaydı sadece Afyonda değil, başka beldelerde de yapılabilirdi. Yukarıdaki tehlikeler bulunan beldelerde, sahiplerinden birkaç kişi yine gidip bakabilirler, gitmişken de Fatiha okuyabilirler bu ayrı bir şeydir.

Kadınların Kabir Ziyareti

Kadınlar için de uygun zamanlarda kabir ziyareti müstehabtır. Ancak, erkeklerin yoğun olduğu zamanlarda fitneyi mucib olacağı için mekruhtur.

Cenazeyi kabire götürürken, kadınların kabire kadar gitmeleri mekruhtur.

Ölüler, Cuma ve Cumartesi sabahı kendilerini ziyarete gelenleri tanır. Zira Cuma günleri birbirlerini de ziyaret ederler. Bir hadisi şerifte; "Ana babasının kabrini her Cuma günleri ziyaret edenin günahları affolur ve haklarını ödemiş olur." buyurulmuştur.