SÜT DEDE MESCİDİ

Siyah sultan mescidi olarakta bilinen bu mescit, Hacı Yahya Mahallesi’ndedir kim tarafından ve ne zaman yapıldığı bilinmiyor. XV. Yüz yıla tarihlenen mescid'in 1810 tarihli çeşme kitabesinden tekke olarak kullanıldığı anlaşılmaktadır. Mescidin alt bölümü kadınlar kısmında XV. Yüz yılda yaşamış olan Süt dede ve Mevlevi Sultan Dîvâni'nin arkadaşı Mevlevi Siyah Sultan- dede yatmaktadır.
Siyah Sultan dede: Afyonkarahisar Mevlevi hanesinde yetişmiş İran ve Mısır seferlerine katılmıştır. Hıdırlık eteklerindeki, Süt dede olarak bilinen tekkesinde cilt hastalıklarının tedavisini yapardı şair yönü'de olan. Siyah Sultan dede'nin 1550. Yılından sonra vefatının ardından bu mescid'in altına defnedildiği bilinmekte.
Buraya çam çiçeği olarak bilinen ve bu, Allah dostlarının yüzü suyu hürmetine buradan şifa bulan kaşıntılı sivilce şeklinde vücut ‘unun her yerini kaplayan hastalar gelerek burada dua eder çeşmesinden su içer ve bir hafta perhiz yaptıktan sonra Allah'ın izniyle şifa bulup iyileşir.
Babamın evi tam cami' nin karşısında idi bundan 30 yıl önceydi ben sık, sık gelip gittiğim için biliyorum burayı çok ziyarete gelen hastalar olurdu o zamanlar tutucusu vardı şimdi tutmayı yasakladılar gelenler burada dua edip suyundan içer ve bir bidona suyundan doldurup evlerine götürürler eskiden bakımsız olan mescid ve çeşmesi yenilerde. Vakıflar tarafından yapılan restoreyle şimdi güzel ve bakımlı bir hale geldi mescid mahallenin tam kenarında hıdırlık dağı eteklerinde biraz yokuşta olduğu için fazla cemaati olmasa da beş vakit ibadete açıktır bazen bu mescid'e Cuma namazı teravih namazı kılmak için gelirler başka mahallelerden şehrin değişik semtlerinden burada manevi bir hava ve huzur vardır.
Kaynak: Afyonkarahisar Kültür sözlüğü Kültür Yayınları. S.420.431.
Ahmet Semih Tulay.