Kültepe Hangi Uygarlığa ait ve Özellikleri Nelerdir?

Kayseri’nin yaklaşık 20 kilometre kuzeydoğusunda yer alan Kültepe, M.Ö. 3. binden itibaren kesintisiz yerleşim görmüş, Asurlu tüccarların kurduğu Karum adlı ticaret merkeziyle ünlenmiş önemli bir antik kent olarak biliniyor. Dönemin Mezopotamya–Anadolu ticaret ağının kalbinde yer alan Kültepe, kalay, tekstil, maden ve tarım ürünlerinin değişim noktası olarak uzun yıllar önemini korudu.

“Anadolu’nun İlk Yazılı Belgeleri” Burada Bulundu

1948’den bu yana sürdürülen arkeolojik kazılarda, bugüne kadar 23.500’ü aşkın çivi yazılı tablet gün yüzüne çıkarıldı. Bu tabletler; ticari anlaşmalar, borç ve alacak kayıtları, aile mektupları, evlilik sözleşmeleri ve diplomatik yazışmalar gibi geniş bir içeriğe sahip.

Uzmanlara göre bu belgeler, Anadolu’nun yazıyla tanıştığı ve yazılı tarihinin başladığı ilk nokta olarak Kültepe’yi eşsiz bir konuma taşıyor.

Hitit Uygarlığının Temelleri Kültepe’de

Kültepe tabletlerinde sıkça geçen “Neša” ifadesi, Hititlerin resmi dili “Nešili”nin (Nesça) adını oluşturuyor. Bu durum, Kültepe’nin yalnızca Asurlu tüccarların değil, aynı zamanda Hitit uygarlığının erken dönem gelişiminin de merkezlerinden biri olduğuna işaret ediyor.

Arkeologlar, Kültepe’nin Hititlerin Anadolu’daki siyasi yapılanmasının şekillenmesinde kritik bir rol oynadığını belirtiyor.

Kazılarda Tarihi Yeniden Yazan Bulgular

Son yıllarda yapılan çalışmalarda, daha önce bilinenden çok daha eskiye giden yerleşim katmanları tespit edildi. M.Ö. 4. binyıla tarihlenen ev yapıları, Kültepe’nin yalnızca bir ticaret kolonisi değil, aynı zamanda Anadolu’nun en eski kentleşme örneklerinden biri olduğunu ortaya koyuyor.

Bölgede saray yapıları, yönetim odaları, arşiv evleri ve dükkân kalıntıları da gün yüzüne çıkarılarak bilim dünyasına sunuldu.

UNESCO Geçici Listesinde

Kültepe, 2014 yılında UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesine alındı. Bu adım, bölgenin uluslararası koruma altına alınması ve dünya arkeolojisindeki öneminin vurgulanması açısından büyük rol oynuyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın desteklediği çalışmalarla ören yerinin hem akademik hem de turistik cazibesi her yıl artmaya devam ediyor.

Tarihin Ticaret Merkezi Bugün Ziyaretçi Akınına Uğruyor

Kültepe–Kanış–Karum Ören Yeri, hem yerli hem yabancı turistlerin yoğun ilgisini çekiyor. Arkeolojik bulguların sergilendiği müzeler, ziyaretçilere 4 bin yıl öncesinin ticaret yaşamı, aile ilişkileri, hukuk sistemi ve diplomatik düzenine dair benzersiz bir pencere sunuyor.

Kayseri’deki pek çok turizm rotasıyla bağlantılı olan bölge, tarih meraklıları için adeta “zaman yolculuğu” deneyimi sağlıyor.

Uzmanlardan Çağrı: “Kültepe Dünya Mirası Listesine Girmeli”

Kültepe kazı ekibinde yer alan arkeologlar, bölgedeki buluntuların benzersiz nitelikte olduğunu ifade ederek Kültepe’nin “tam liste”ye alınması gerektiğini vurguluyor. Bölgenin, Anadolu ve Mezopotamya uygarlıkları arasındaki kültürel köprüyü en iyi gösteren merkez olduğu belirtiliyor.