Türkiye, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapmış, eşsiz doğal oluşumları ve kültürel zenginlikleriyle dolu bir coğrafya. Ancak bazı bölgeler var ki, henüz geniş kitlelerce keşfedilmemiş durumda. İşte bu saklı cennetlerden biri: Afyonkarahisar Frig Vadisi ve çevresindeki peri bacaları. Eğer tarihe, mitolojiye ve doğanın sihrine ilgi duyuyorsanız, burası sizin için gerçek bir açık hava müzesi.
Frig Vadisi
Frig Vadisi; Afyonkarahisar, Eskişehir ve Kütahya illerinin birleşim noktasında, Frig uygarlığının izlerini taşıyan devasa bir tarihi alan. Özellikle Afyonkarahisar'ın İhsaniye, İscehisar ve Bayat ilçeleri, Frig kaya anıtları, mezar odaları, açık hava tapınakları ve peri bacaları ile dolu.
Frigler Kimdir?
Frigler, M.Ö. 1200’lerde Anadolu’ya göç eden ve M.Ö. 750 civarında efsanevi kral Midas önderliğinde siyasi güç kazanan bir uygarlıktı. Afyonkarahisar topraklarında derin izler bıraktılar. Tanrıça Kibele kültü etrafında şekillenen tapınak cepheleri ve kaya kabartmaları, günümüzde hâlâ ayakta.
Gezilecek Yerler: Adım Adım Frig Vadisi
1. Aslantaş ve Yılantaş (Göynüş Vadisi – Kayıhan)
İki devasa kaya anıtı. Aslantaş’ta, kükreyen aslan kabartmaları ve ana tanrıça figürü dikkat çekerken, Yılantaş’ta yılan ve savaşçı kabartmaları yer alır. Bu alan M.Ö. 700’lü yıllara tarihleniyor.
2. Maltaş
Yine Göynüş Vadisi’nde, zemine gömülü şekilde duran ve üçgen çatılı tapınak cephesiyle dikkat çeken bir başka Frig anıtı. Yazıtları hâlâ okunabilir durumda.
3. Kapıkaya I ve II (Döğer)
Kapıkaya I'de tek blok kayadan kesilerek yapılmış sade bir tapınak cephesi ve Kibele kabartması; Kapıkaya II'de ise ahşap tapınak görünümünde daha süslü bir cephe bulunur. Her ikisi de M.Ö. 7. yüzyıldan.
4. Aslankaya (Emre Gölü)
İki sfenks, iki aslan ve aralarında Kibele kabartması. Frig sanatının zirve noktalarından biri. Arka yüzünde de kabartmalar var. Emre Gölü çevresinde konumlu, manzarası eşsiz.
Diğer Tarihi Noktalar
Metropolis (Ayazini Köyü)
Frigler, Roma ve Bizans’tan kalma kaya kiliseleri, sütunlu mezarlar ve iç mimarisiyle oyulmuş kaya evleriyle dikkat çeken devasa bir açık hava yerleşimi.
Sarıçayır Kayalıkları (İscehisar)
Bizans dönemine ait mezar odaları, barınaklar ve kırmızı yazıtlı taşlar.
Seydiler Kalesi & Kırkinler Kayalıkları
Hem savunma kalesi hem yerleşim yeri. Kaya içine oyulmuş kilise ve mezarlar hâlâ ayakta.
Doğanın Mucizesi: Peri Bacaları
Kapadokya kadar ünlü olmasa da Afyonkarahisar'da, özellikle İhsaniye, İscehisar, Bayat ve Bolvadin ilçelerinde, çok sayıda peri bacası bulunur. Bunlar, tüf kaya yapısının zamanla aşınmasıyla oluşmuş eşsiz yer şekilleridir.
En Yoğun Bölgeler:
-
Seydiler – Döğer güzergâhı (Turizm Kuşağı Yolu)
-
Ayazini, Üçlerkayası ve Göynüş Vadisi çevresi
-
Özburun Kasabası - Minareli Deresi
-
Bayat – Mekan Yaylası ve Eyerli Dağı
-
Karakaya – Ornaş Kayalıkları
Nasıl Gidilir?
Afyonkarahisar şehir merkezinden yola çıkarak:
-
İhsaniye Ayazini Köyü: 30 km
-
Döğer Kasabası: 35 km
-
Göynüş Vadisi (Kayıhan): 32 km
Köy yolları genellikle asfalt, yön tabelaları mevcut. Araçla ulaşım mümkün ve kolay. Yaz aylarında Ayazini Turizm Festivali ile bölge daha da canlanıyor.
Ne Yapılır?
-
Fotoğrafçılık: Güneşin doğuşu ve batışıyla birlikte kaya anıtları harika kareler sunar.
-
Doğa Yürüyüşü: Vadiler arası yürüyüş rotaları mevcuttur.
-
Meditasyon & Kamp: Sessiz, doğayla iç içe bölgeler kampçılar için birebir.
-
Tarihe Yolculuk: Her kaya bloğu, her kabartma, binlerce yıllık bir hikâyeye açılan kapıdır.
Ekstra Bilgi: Tanrıça Kibele Kimdir?
Frig mitolojisinin en önemli figürlerinden biridir. Doğanın, bereketin ve analığın simgesi olan Kibele figürü, neredeyse her kaya anıtında karşımıza çıkar. Ayakta ve niş içinde resmedilmiştir.
Buraya Neden Gidilmeli?
Afyonkarahisar Frig Vadisi ve peri bacaları, hem tarih hem doğa hem de mitoloji ile ilgilenen herkesin mutlaka görmesi gereken bir bölge. Henüz tam anlamıyla keşfedilmemiş bu coğrafya, Türkiye’nin Kapadokya’dan sonra gelen en büyük kaya yerleşim alanlarından biri olarak ön plana çıkıyor.
Sakinlik, özgünlük ve tarihle iç içe olmak isteyen herkes için eşsiz bir rota.
Yorumlar
Kalan Karakter: