“Yumurtanın maliyeti 23, satışı 16 kuruş”

“Yumurtanın maliyeti 23, satışı 16 kuruş”

Afyonkarahisar İli Yumurta Üreticileri Birliği Başkanı Mustafa Çelikten sektörün son durumu ile ilgili bir basın açıklaması yaptı. Çelikten “zararına ihracat yaparak, ülkemizdeki üreticiler kendi kaynaklarını bitirmek üzeredir” dedi.

Çelikten yaptığı açıklamada, “Bugün burada Afyonkarahisar Yumurta Üreticileri Birliği olarak, yumurta üreticilerimizin çok zor durumda olduklarını ve sektörde birliklere üretimin planlaması dahil yetki verilmez ise her önüne gelenin sektöre girip yatırım yapması durumunda, mevcut olanlar da yok olmaya doğru gittiğini anlatmak için buradayız. Sektörün önünde yapısal ve konjüktürel sorunlar birikmiş, sektör kendi içinde dinamiklerini oluşturamadığı için üretim maliyeti+kâr= yumurta fiyatı yerine, ihracata kaça satılır ise iç piyasa fiyatları da bu doğrultuda açıklanmakta, üretici otoritesive beklentisi dışında hareket edilmektedir. Bu sıkıntılar çözülmez ise kırmızı ette olduğu gibi bugün zarar eden üretici yarın bitecek, ileri tarihlerde tesislerini kör on paraya satarak alan gruplar yüksek fiyatlara yumurta satacaklardır” dedi.

Yumurta fiyatları 14 kuruşlara kadar düşmüştür

Çelikten, “Sezonda mısırın tonu 650 TL iken bugün 950 TL olduğu düşünülürse üretim maliyetleri kat be kat artmış bunun aksine yumurta fiyatları 14 kuruşlara kadar düşmüştür. AF-YUM-BİR, Yumurta üreticileri ile beraber 2005 yılında çalışmalarına başladı ve 2006 yılında 5200 sayılı Tarımsal Üretici Birlikleri Kanunu hükümlerine göre, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının onayı ile kurulmuş, İlimiz ve Ülkemiz yumurta sektörünün sorunlarına çözüm aramak ve üyelerinin hak ve menfaatlerini korumak amacı ile çalışan bir üretici örgütüdür. Tüm üyeleri Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına kayıtlı olup, Bakanlığın belirlediği şartlarda gıda ve yem güvenliğini gözeterek üretim yapmaktadır. AF-YUM-BİR, bir üretici örgütü olarak, sağlıklı sürülerden sağlıklı yumurta üretilmesi yönünde çaba sarfeder; üyelerinin rekabet gücünün ve refahının artırılmasını, işletmelerde verimliliğin yükseltilmesini esas alır. Yumurtanın besleyici değerini topluma anlatılması ve yumurta tüketiminin artırılması yönünde tanıtım faaliyetleri yürütür, Yumurta sektöründe düşünce ve hareket birliği oluşturmayı hedefler” ifadelerine yer verdi.

İhracatın yüzde 30’unu Afyonlu üreticiler yaptı

“Sektörümüzün üzerinde arz ve talep dengesizliği nedeni ile üreticimiz zarar etmektedir. Bu giderilmeli” diyen Çelikten şöyle konuştu: Çünkü 2023 yılında 500 milyar dolar ülkemiz ihracat hedefine güvenerek sektörde büyümüş, sektörümüz adına payına düşenin Hedefin yarısını ihracat olarak yapmıştır.  2013 yılında 407 milyon dolar, 2014 yılında 405 milyon dolar, 2015 yılında 275 milyon dolar, 2016 yılında 290 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. Bu miktarın %30 unu Afyonlu üreticiler yapmıştır. -2015 yılında üretici öz sermayesi ile üretimini sürdürürken, 2016 yılında bankaların kıskacına düşmüş ve istese de üretimini durduramaz hale gelmiştir. Buda sektörün krizini derinleştirmiştir. Ayrıca zararına ihracat yaparak, ülkemizdeki üreticiler kendi kaynaklarını bitirmek üzeredir. Bizler Yumurta Üreticileri Birliği olarak kayıtlı, Biyogüvenlik kurallarına uygun üretim yapan müesseseleriz. Gezen tavuk ve köy tavukçuluğu üretim modeline entegre üretim bölgelerinde izin verilmemeli. İşletmesinde gerekli şartları sağlayanlar ile sağlamayanlar aynı kefeye konulmaktadır. Bu sıkıntı ihracat hedeflerine de zarar vermektedir. Ayrıca Kontrollü yumurta tavuk üretim kapasitemiz 90-100 milyon iken gezen tavuk sayısı hergeçen gün artmakta ve 25-30 milyonu bulmaktadır. Kayıtsız ve kontrolsüz üretim her şekliyle biz üreticilere zarar vermekte olduğu gibi Bazı belediyeler, ziraat odaları, Tarım Kredi kooperatifleri bu yanlışlığa ön ayak olmaktadırlar.”

Yerli yersiz herkes açıklama yapmasın

Çelikten, “Yumurta Üretici Birliklerinin yaptırım gücü olmadığı için, Üreticileri sadece mevzuat ve İyi üretim koşullarını sağlama konusunda hizmet verebiliyoruz. Bu durum sektörün sahipsiz kaldığı sitemlerini ve görüşlerini yaptırmaktadır. Arz ve talebi ayarlamak için regülasyon görevimiz olmalı. En azında civciv alım müsaadesi birliklere verilebilir.Yumurta faturaları Borsa tescili yerine üretici birliklerine tescili yapabilir. Süt üretici birlikleri gibi destekleri dağıtabilmeliyiz. Üreticiye Para dağıtmayınca birlikte hareket edilmiyor. Gönüllülük esasına göre nereye kadar devam ettireceğimiz belirsiz. Üretici küçük miktarda aidatlarını bile yıllardır ödeyemiyor. Yumurta üzerine yetkili yetkisiz kişilerin görüşleri basında yer alması bilgi kirliliğine ve dezenformasyona neden olmakta.  Buda en ucuz protein kaynağı olan yumurtanın halkımız tarafından az tüketilmesine ve yurtdışından firmaların sektöre hâkim olmalarına kör on paraya satın almalarına yol açabilecektir.

22-23 kuruşa mal olan yumurta 14 -16 kuruşlara satılıyor

“Yıllardır iyi niyetli üreticiler para kazanamıyor” diye konuşan Çelikten sözlerine şöyle devam etti: “Bunun yanısıra sektör dışı yatırımcılarında büyük kapasiteli üretime başlamaları krizi derinleştirmektedir.Bu nedenle sektörümüze yeni yatırım ve kapasite artışlarına değil, modernizasyon ve Biyogüvenlik yatırımlarına destek ve hibe verilmelidir. Yapısal ve Konjüktürel sorunlarımız var. Yapısal sorunlar; üreticiler birlikte hareket ederek kurumsal yapılar oluşturmalılar. (Sektörel Dış Ticaret Şirketleri kurulmalı)aksi takdirde yumurtalarını zararına satmaya devam edecekler. 25-30 dolar bandında satılan yumurta 14-16 dolar bandında gezecek hatta daha düşük fiyatlara satmak zorunda kalacaklar, buda ülke kaynaklarını ve sermayelerini bitirmeye yol açacaktır. Konjüktürel sorunlar Çoğunlukla İhracat yaptığımız ülkelerin Irak ve körfez ülkeleri olması nedeni ile belirsizliklerin devam etmesi. Bizim sorunlarımız ülkemizin sorunları, 22-23 kuruşa mal olan yumurtanın 14 -16 kuruşlara satılması üreticinin sonunu hazırlamaktadır. Çözüm için ortak aklın ve resmi otoritenin iradelerinin yardımlarınızı bekliyoruz.”

Birlik olunmuyor

Yumurta İhracatında Irak ve körfez ülkelerinin olduğu orta doğudan yumurta talebinin azalmadığına işaret eden Çelikten, ihracat yapılan ülkelerde alıcıların ortak hareket ettiğini, buna karşılık dağınık olan yumurta üreticisinin fiyatlarda da birlik olamamasından dolayı ihracat yapılan ülkelerin işine geldiğini söyledi.

Avrupa’ya ihracat yapamıyoruz

Yumurta ihracatında orta doğunun dışında yeni pazarlara girmeye çalıştıklarını anlatan Çelikten, şunları söyledi: "Geçtiğimiz haftadan itibaren Libya, daha önceki yıllarda da Afrika pazarına girildi. Fakat buraların potansiyel Pazar olabilmesi için, en azından toplam Türkiye ihracatının yüzde 10'unun üzerine çıkmamız lazım. Daha o rakamlara erişemedik bu ülkelere. Toplam ihracatımızın yüzde 85'ini Irak'a yapıyoruz. Diğer ihracatlarımız da Birleşik Arap Emirlikleri, Suudi Arabistan gibi ülkelere yapıyoruz. Bazı zamanlarda Avrupa Birliği ülkelerinde yaşanan olumsuzluklardan dolayı Avrupa ülkelerine de ihracatımız oluyor." >>>>Oktay Yüksel