TEMİZLİK – ARINMAK

 
Korana virüsünün yayılmasında temiz olmama, kalabalık arasında yaşam rol alıyor. Çocukluğumda evlerde su bağlantısı yoktu. Sokak çeşmeleri vardı. Güğümlerle su taşınır. Su kazanlarda kaynatılır. Onunla yıkanır, iç giysileri çarşaflar esvap taşında kil ile temizlenirdi.
Evlere su bağlanmasıyla, küçükte olsa banyo odaları yapıldı. Ayrıca her semtte bir hamam vardı. Belli günlerde erkekler, kadınlar ayrı hamamlara giderdi. Atalarımız Cami yaptırırken yanına hamamlar tuvaletler eklemişler.
Çocukken bir iki defa esvap taşında yıkandığımı hatırlıyorum. Sonra annemle Millet hamamına giderdik. Orta okulda iken babam Yeni Hamam'a götürmüştü.Tellaklara yıkatmıştı. Yıkayıcılar önce keseler sonra köpük köpük sabunla yıkar. Çıkışta kese sabun esvap diye bağırırdı. Bu hamamcının alacağı parayı hatırlatmak idi. Lisede yalnız gidip yıkanırdım. Elli kuruş verirdim. Yazları; Gecek, Ömer, Gazlıgöl kaplıcalarında beş on gün kalır, sıcak sudan faydalanırdık. Yüzmeyi Gazlıgöl'de öğrendim.
Temiz havada durur, süt peynir yumurta yoğurt gibi doğal gıdalarla beslenirdik. Ya besi besler, inek koç hindi kaz kışa hazırlardık. Tanıdık kasabımız, et getirir, ''Valla buz gibi yağlı Osman emmi'' diye et bırakır giderdi. Parasını akşama doğru gelir alırdı. Evde küçük kıyma makinemiz vardı. Kıyma çekilirdi. Koyun peynir tercih edilirdi. Keçi istenmezdi. Kurnaz köylü keçi peynirinde koyun diye, ''Valla koyunun önde gideni'' derdi. Önce anlamadım. Sonra keçinin koyun sürüsünün önünde gittiğini öğrendim..
Hac'ca ilk gittiğimde kefenimi götürüp orada Zemzemle yıkadım. Fakat Araplar pis idi. Halen bazı Arap eliyle yemek yer. Eskiden verem, sıtma zatülcemp hastalıkları vardı. Tedavide ilerlemeden yapılırdı. Bir müddet Verem Savaş Derneğinde Ekrem Saracoğlu ile çalıştım. Rasim Hancıoğlu başkandı.
*****
Yaşam için, temiz hava, iyi gıda gerekli.. Az yiyelim öz yiyelim. Bol su içelim. Temiz havada duralım. Evde Kal deniyor. Ben iki haftadır evden çıkmadım. Eşimle, ev bekçisi olduk. Evi bekliyoruz. (Korana alıp götürmesin diye)
Hepimiz bir gün öleceğiz. Yaradan'ın huzuruna, temiz sağlıklı kötülüklerden arınmış, iyi insan olarak varalım.