NEV'ESER KÖKDEŞ
İstanbul Musikisi’nin önde gelen kadın bestekârı ve tanbur sanatçısı.Babası Mabeynci Hurşit Bey’in sürgünde bulunduğu Drama’da (Bugün Yunanistan’da) doğdu.Şarkı ve operet bestekârı Muhlis Sabahaddin Ezgi’nin kız kardeşidir.
İlk musiki zevkini, amatör musikici olan babasından aldı. Ailesi, doğduğu yıl II. Abdülhamid’in özel izniyle İstanbul’a döndüğünde, babası sürgünde ölmüştü. İlkokuldan sonra Notre Dame de Sion’da okudu. Tanbur ve piyanodan sonra gitar çalmayı da öğrendi.
İlk eseri, 12 yaşındayken bestelediği bir polka idi. 1.000’den fazla eser bestelediğini ifade ettiği eserlerinin çok büyük bir bölümü kaybolmuş; şarkı, fantezi, zeybek ve köçekçe karakteri taşıyan ancak 80 kadar eseri günümüze ulaşmıştır.
Çoğunun güftesi kendisine ait olan Hicazkâr ‘’GÜL DALINDA ÖTEN BÜLBÜLÜN OLSAM’’; Hüzzam ‘’BAHAR PENBE BEYAZ OLUR’’; Rast ‘’SEVMEK SENİ SUÇ İSE AFFET GÜNAHIM EY SEVGİLİ’’; Segâh ‘’BİR EMELE BİN AH ÇEKSEM’’ ve ‘’KUŞ OLUP UÇSAM SEVDİĞİMİN DİYÂRINA’’ gibi şarkıları, Türk Musikisi’nde ‘’kadın hassasiyeti’ni kuvvetle duyuran ve İstanbul Musikisi’ne mal olmuş özel örneklerdir.
Bir süre İstanbul Radyosu’nda tanbur satçısı olarak çalışan Neveser Kökdeş, bu camiada pek rahat bir ortam bulamadı. Daha henüz 16 yaşında iken topçu subayı Mehmet Ali Üsküdarlı ile evlenmiş, evliliğinin daha ikinci yılında oğlu Adnan’a iki aylık hamile iken, eşi Çakakkale’de şehit düşmüştür.Bu çok genç yaşta dul ve bir çocukla yapayanlız kalmasına ekonomik sıkıntı da eklenince Neveser Hanım içine kapanmış uzun süren hayat mücadelesinde çok yıpranmıştır.
Genç yaşta, ömrünün henüz baharında 35 yaşında iken kısmi felç geçirerek yüzünün ve vücudunun bir kısmında fonksiyon kaybı meydana gelmiştir. Bu halde bile güfte yazmayı ve beste yapmayı bırakmamıştır.
Hüsranla gönül hep inler
Gece gündüz ah eder
Bir serap oldu şimdi hayalin
Canım sen, neşem sen, bir lahza görsem
Neden solar çiçekler
Onlar da hasretmi çeker
Bilmez ne söyler
Sevdiğini mi özler gözler
Bir serap oldu şimdi hayalin
Canım sen,neşem sen,bir lahza görsem
Eşini genç yaşında kaybetmesi üzerine yazdığı bu güftesini curcuna usulünde nihavend makamında besteleyen değerli usta besteci Neveser Kökdeş, eşine olan özlemini bu şarkıda da mükemmel dile getirir.
Kaynak;İstanbul Büyükşehir Belediyesi,İstanbul’un 100 Musikişinası,Atamer,Metin Nağmelerin Öğküsü.
