Türkiye’de Nükleer İthalat Ve İhracata Yeni Düzenleme

Türkiye, nükleer madde, malzeme ve teknolojilerin ticaretine ilişkin denetimleri daha da sıkılaştırıyor. 9 Ekim 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan “Nükleer İhracat ve Nükleer İthalat Kontrolü Yönetmeliği”, nükleer silahların yayılmasının önlenmesi amacıyla ihracat ve ithalat süreçlerine yeni kurallar getiriyor.

Nükleer Düzenleme Kurumu (NDK) tarafından hazırlanan yönetmelik, nükleer alanda kullanılmak üzere özel olarak tasarlanmış veya hazırlanmış madde, malzeme, ekipman, sistem ve teknolojilerin ithalatı ve ihracatını kapsıyor. Yönetmelik, nükleer faaliyetlerin yalnızca barışçıl amaçlarla yürütülmesi ve bu sürecin uluslararası güvenlik standartlarıyla uyumlu hale getirilmesini hedefliyor.

Zenginleştirme Ve Güvence Şartı

Yeni düzenlemeye göre, uranyum zenginleştirme tesisleri veya ekipmanlarının ihracatı yalnızca belirli koşullar altında mümkün olacak. Hiçbir tesisin %20’nin üzerinde zenginleştirilmiş uranyum üretmemesi şartı getirildi. Ayrıca, ihracat yapılacak ülkenin Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı (UAEA) ile güvence denetimi anlaşması bulunması zorunlu hale geldi.

İzin Sistemi Ve Denetim Güçlendirildi

Artık nükleer ihracat veya ithalat yapmak isteyen firmalar, NDK’dan izin almak zorunda olacak. Başvurular için teknik özellikler, son kullanıcı belgeleri ve güvence taahhütleri istenecek. Kurum, gerekli gördüğü durumlarda Millî Savunma Bakanlığı ve Dışişleri Bakanlığı’ndan görüş alabilecek.

Mevcut Yönetmelik Yürürlükten Kalktı

Yeni yönetmelikle birlikte, 2020 yılında yürürlüğe giren “Nükleer İhracat Kontrolü Yönetmeliği” yürürlükten kaldırıldı. Böylece Türkiye, nükleer alanda uluslararası standartlara uygun, daha kapsamlı ve güncel bir denetim sistemi oluşturmuş oldu.
Yönetmelik, yayımlandığı 9 Ekim 2025 tarihi itibarıyla yürürlüğe girdi.
>>Yasin AY