Yüksek enflasyonun alım gücünde düşüşe ve gelir dağılımında bozulmaya yol açtığı vurgulanırken, Türkiye’de uygulanan ekonomi programının temel amacının enflasyonu kalıcı olarak tek haneye indirmek olduğu ifade edildi. Yetkililer, maaş ve ücret artışlarının enflasyon düşmeden refahı kalıcı biçimde artırmayacağını belirtiyor.
Fiilen uygulanan programla birlikte enflasyonda dikkat çekici bir düşüş yaşandı.
2022 Ekim’de yüzde 85,5 ile zirve yapan yıllık enflasyon, 2022 ve 2023 yılı sonunda sırasıyla yüzde 64,3 ve yüzde 64,8 olarak gerçekleşti. 2024’te yüzde 44,4’e inen enflasyon, Kasım 2025’te yüzde 31,1 ile son dört yılın en düşük seviyesine geriledi.
KALEM KALEM ENFLASYONDAKİ GERİLEME
2025 yılı Kasım ayında, 2024 Mayıs ayına göre birçok başlıkta belirgin düşüş kaydedildi:
Manşet enflasyon: Yüzde 75,4 → yüzde 31,1 (44 puan düşüş)
Gıda enflasyonu: Yüzde 70,1 → yüzde 27,4 (43 puan düşüş)
Temel mal enflasyonu: Yüzde 56,5 → yüzde 18,6 (38 puan düşüş)
Hizmet enflasyonu: Yüzde 95,9 → yüzde 44,2 (52 puan düşüş)
Kira enflasyonu: Yüzde 125,1 → yüzde 63,6 (62 puan düşüş)
Eğitim enflasyonu: Yüzde 104,8 → yüzde 66,2 (39 puan düşüş)
Bu veriler, enflasyondaki gerilemenin genele yayıldığını gösteriyor. Hizmetler sektöründe özellikle kira ve eğitim kalemlerinin belirleyici olduğu ifade edildi.
KİRA ENFLASYONU
Geçmiş dönemde kira artışlarında uygulanan yüzde 25’lik tavanın kaldırılmasının ardından biriken artışların yansıtılması gerilemeyi sınırladı. Deprem nedeniyle konut stokunun azalması da kira üzerindeki baskıyı artırdı.
Buna rağmen, Kasım ayında yüzde 2,5 ile son 42 ayın en düşük aylık kira enflasyonu kaydedildi. Deprem konutlarının hızla tamamlanması ve sosyal konut projelerinin devreye girmesiyle konut arzının artacağı, bunun da kira enflasyonunu daha hızlı düşüreceği öngörülüyor.
Ayrıca, TÜİK verilerine göre: Ev sahipliği oranı: Yüzde 56, Kira ödeyenlerin oranı: Yüzde 28, Lojmanlarda yaşayanlar ve ailesinin evinde ikamet edenler de dahil edildiğinde nüfusun yüzde 72’sinin kira enflasyonundan doğrudan etkilenmediği belirtiliyor.
EĞİTİM ENFLASYONU
Öğrencilerin yalnızca yaklaşık yüzde 10’u özel okullarda öğrenim görüyor. Bu nedenle eğitim enflasyonunun nüfusun yüzde 90’ını doğrudan etkilemediği ifade ediliyor. Kural bazlı uygulamaların güçlendirilmesiyle eğitim enflasyonunda da yeni dönemde belirgin gerileme bekleniyor.
ALIM GÜCÜNDE HİSSEDİLİR İYİLEŞME BEKLENTİSİ
Enflasyondaki düşüş hızlandıkça vatandaşın alım gücündeki iyileşmenin daha belirgin hissedileceği vurgulanıyor. Program döneminde en yüksek enflasyonun Mayıs 2024’te görüldüğü hatırlatılarak, mevcut düşüş trendinin kalıcı hale getirilmesinin temel hedef olduğu belirtiliyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: