Nomofobi nedir, nomofobiden nasıl korunuruz?
Cep telefonlarının akıllı telefonlara dönüşmesiyle tüm hayatımız cep telefonumuz tarafından ele geçirildi. İşimizi, ailemizle iletişimimizi, sosyal medya ve tüm dünyayla bağlantımızı cep telefonlarımız üzerinden yapıyoruz. Hatta haberleri, videoları, dizi ve fimleri bile cep telefonumuzdan izliyoruz. Cep telefonu kullanım istatistikleri sitelerin kullanıcı analizlerinde %85'e ulaştı. Peki ya cep telefonumuzdan uzak kalırsak ne hissederiz? Uzak kaldığınızda tansiyonunuz ve nabzınız yükselir mi? Cevabınız evet ise
nomofobi nedir haberimi mutlaka okuyun!
Nomofobi Nedir
Nomofobi: kişinin telefondaki ve sosyal medyadaki hayatı kaçırmaya ve telefonundan uzak kalmaya dair yaşadığı korkudur. Nomofobi ve telefon kullanımı dikkat seviyemizi, hayatta karşılaştığımız olaylara karşı göstereceğimiz tepkimizi ve performansımızı etkiler. Nomofobi, bilişsel kapasitemiz üzerinden çalışan bellek kapasitemizi de etkiler. Çalışan bellek, anlık durumdaki hafızaya iletmek için kilit konumdadır. Telefonsuz kalma korkusu da dikkat ile alakalıdır. Telefon kullanımında bize ait kişisel uyaranlar olduğundan, çalışan bellek Nomofobi'de verdiği cevapları azaltmak için karmaşık ve dikkat içerebilecek olaylara odaklanmayı azaltır. Bu yüzden çalışan belleği telefon kullanımı etkilediğinden anlık olayları hafızaya kaydı telefonumuz tarafından engellenir. Telefon kullanımının günlük hayatımızda artması ile kullanıcılar üzerinde bu etkiyi anlamak önemlidir.
Özetle telefondan akan bilgilere konsantre olduğumuz için günlük hayattaki olayları dikkate almamamız, bazı anları ve hatırlamamız gerekenleri kaçırmamız, telefona bağımlılığımız diyebiliriz.
Nomofobi gençlerde daha sık görülüyor!Nomofobi Nedenleri
Nomofobi'ye sebep olan nedenler yalnızlık ve çok fazla telefon kullanımından dolayı doğan endişedir. Nomofobi'den doğan bağımlılık davranışları, bu davranışı kontrol edememe ile ilintilidir. Nomofobi aynı zamanda yüksek sosyal medya kullanımıyla da ilgilidir. Tüm bu faktörler kişinin telefon kullanım davranışını arttırır ve kişinin telefonundan ayrılmasını zorlaştırır. Kişilerin dürtüsel davrandığı durumlar kaygılı bağlanma tarzı kişilerin Nomofobi geliştirmesi için risk faktörlerindendir.
Nomofobi ve Akademik Performans İlişkisi
Nomofobi düşük akademik performans ve dikkati toparlama problemleri ile ilgilidir. Nomofobi depresyon, anksiyete, uyku problemleri, yalnızlık, mutluluğun azalması ve düşük iyi oluş hali gibi fizyolojik ve psikolojik etkilerle ilintilidir. Nomofobi'de endişe seviyesi yükselir ve bunun yanında endişe seviyesinin yükselmesine ek olarak kişiler özgüvenlerinin azaldığını ve rahatsızlık hislerinin artığını da deneyimleyebilirler. Kişinin telefonundan ayrılması özellikle cihazlarına daha çok bağlı olan kişilerde hızlı kalp atışı seviyesi, tansiyon gibi fizyolojik etkilere de sebep olabilir.
Nomofobi ve Öğrenciler
Nomofobi öğrencileri de etkiler, öğrenciler nomofobide bu durumdan daha olumsuz etkilenirler. Düşük notlar, bilginin daha az akılda tutulması, daha az bilgi hatırlama, not tutamama gibi etkileri vardır. Nomofobi not almayı, hatırlamayı, engeller. Telefonuna bağlımlı bir öğrenci bilişsel kapasiteleri ve algısı bakımından bağımlı olmayana göre daha başarısızdır.Bir çok bilimsel araştırmada fazla telefon kullanımının bilişsel görevlerde çalışan belleğin daha az çalıştığı görülür. Telefonlar kişinin kendilik algısıyla ilintilidir. Bir nevi telefonlar kişinin bir uzantısı gibidir. Diğer bir çalışmada ise nomofobi olan kişilerin hesap yapma, zihinsel matematik becerilerini de kaybettiğini ileri sürüyor. Örneğin çoklu satın aldığı aynı fiyatlı ürünü markette hesaplayacağı zaman kişi beynine başvurduğunda beyninden gelen bu hesabı telefonundaki hesap makinesinden yapabilirsin cevabı ile yeniden telefonuna yönelerek telefondaki hesap makinesini kullanarak ödeyeceği rakamı elde ediyor. Beyni tamamen ele geçirmiş olan telefon artık vazgeçilmez hale geliyor. Bu durum nomofobi'nin en belirgin özelliği.
Peki kendimizi ve çocuklarımızı nomofobiden nasıl koruyabiliriz?Cep telefon uygulamaları telefonun ana ekranı üzerinde ikonlarıyla görünür. İkonun üzerine uzun süre basarak açılan mini pop-up üzerindeki (i) işaretine tıklayıp bildirimleri kapatabilirsiniz. Uygulamaların aktif bildirimleri sürekli yeni bildirim göstererek bizi telefonumuza yöneltiyor. Dikkatimizi sürekli telefona yöneltmemizin önüne bildirimleri kapatarak geçebiliriz. Küçük yaştaki çocuklara telefonu saatlik aralıkarla kullandırın.Kendinizi oto kontrol ederek basit zihinsel hesaplamalarda telefona başvurmayın. Sırf vakit geçsin diye telefonunuzla ilgilenmeyin. Vakit geçirmek için bir çok eğlenceli aktivite bulabilir, kitap dergi okuyabilir, kendinize vakit ayırabilirsiniz.Kendinizin veya yakınınızın ileri derecede telefon bağımlısı olduğunu fark ettiyseniz uzman bir klinik psikologdan destek alabilirsiniz.Gülsüm ELEN