Midye Neden Haramdır?

Hanefi Mezhebinde Midye Neden Haram?

Hanefi fıkhına göre, Kur’an’da geçen “deniz hayvanları” ifadesi yalnızca balıkları kapsar. Dolayısıyla kabuklu deniz ürünleri, balık sınıfına girmediği için haram kabul edilir Hanefi alimleri midyeyi, yengeci, ıstakozu, karidesi balık olarak görmez ve görünüş olarak “hoş olmayan, pis” tür olarak değerlendirir 

Diyanet’in Resmî Görüşü Ne?

Diyanet İşleri Başkanlığı’nın Din İşleri Yüksek Kurulu’na göre:

• Hanefi mezhebi dışındaki Şafiî, Maliki ve Hanbelî mezheplerinde midye, kalamar, yengeç, ıstakoz, karides gibi tüm deniz canlıları helal kabul edilirken
• Hanefi mezhebine göre bu ürünler helal değildir 
• Diyanet özellikle bu konuya dair fetvasında “balık sınıfına girmeyen deniz hayvanlarının helal olmadığı” değerlendirmesini öne çıkarmıştır 

Şafiî, Maliki ve Hanbelî Mezhepleri Ne Diyor?

Şafiî mezhebine göre, denizde yaşayabilen ve sudan çıktıktan sonra kısa sürede ölen canlıların tüketilmesi caizdir. Midye, kalamar, karides, yengeç gibi deniz ürünleri helal sayılır. Karada yaşayabilen hayvanlar ise karmaşık kurallara tabi tutulur Maliki ve Hanbelî mezhepleri, timsah gibi bazı istisnalar dışında, denizdeki tüm canlıların yenilebileceği görüşündedir 

Kur’an ve Hadislerde Ne Deniyor?

Kur’an’daki Fâtır 35/12 ve Mâide 5/96 ayetleri, "denizden elde edilen yiyecekler helaldir" ifadesini içerirken, sahih hadislerde de “Denizin suyu temiz, ölüsü helaldir” diye bildirilmektedir. Ancak mezhepler bu ayetleri farklı şekilde yorumlamışlardır.

Özetle Ne Söylenebilir?

• Hanefi-Haram – Balık sınıfına girmediği için caiz değil
• Şafiî-Caiz – Deniz suyundaysa ve kısa sürede ölüyorsa helal
• Maliki/Hanbeli-Caiz – Timsahtan farklı tüm deniz mahsulleri helal

Diyanet de resmi görüşte Hanefi mezhebinin yaklaşımını esas alarak midyenin helal olmadığını belirtmiş, ancak diğer mezheplerin farklı içtihatlarına dikkat çekmiştir.