Ekonomik zorluklar yaşayan şirketlerin iflas etmeden yeniden ayağa kalkmasını sağlayan “konkordato” kararı, son yıllarda giderek daha fazla gündeme geliyor. Peki konkordato nedir, nasıl işler ve kimleri kapsar? İşte konkordatoya dair tüm merak ettikleriniz.
Konkordato Nedir?
Konkordato, borçlarını ödemekte zorlanan ya da ödeme aczine düşen kişilerin, alacaklılarıyla anlaşarak borçlarını yapılandırmasına olanak tanıyan yargı destekli bir uzlaşma sürecidir. Bu sayede borçlu, iflasa sürüklenmeden yeniden toparlanma şansı bulur.
Nasıl İşliyor?
Konkordato süreci, borçlunun ya da alacaklılardan birinin başvurusu üzerine başlıyor. Yetkili Asliye Ticaret Mahkemesi’ne yapılan başvuruda, borçlunun mali durumunu ortaya koyan belgeler, alacak listeleri ve ödeme teklifleri sunuluyor.
Mahkeme ilk aşamada 3 aylık geçici mühlet veriyor. Bu süre içinde borçluya karşı icra takibi, haciz gibi işlemler durduruluyor. Mahkeme ayrıca bir konkordato komiseri atıyor ve süreç yakından denetleniyor.
Geçici mühletin ardından mahkeme, gerekli şartların oluştuğunu görürse 1 yıla kadar kesin mühlet veriyor. Bu sürede borçlu, hazırladığı ödeme planını alacaklılara sunuyor. Planın kabulü için alacaklıların çoğunluğunun onayı gerekiyor.
Türk Hukuk Sisteminde Konkordato Süreci
1. Başvuru
Borçlu ya da iflas talebinde bulunabilecek herhangi bir alacaklı, yetkili asliye ticaret mahkemesine konkordato talebiyle başvurabilir. Başvuru dilekçesine:
• Borçlunun mali durumunu gösterir belgeler,
• Alacaklı listesi,
• Alacak miktarları ve türleri,
• Mali analiz raporları ve projeksiyonlar,
• Ödeme teklifleri
eklenmelidir.
2. Geçici Mühlet
Mahkeme, talep ciddi bulunursa geçici mühlet (3 ay) verir ve bu sürede borçluya yönelik takip işlemleri durur. Geçici mühlet süresince bir konkordato komiseri atanır.
3. Kesin Mühlet
Geçici mühlet sonunda mahkeme, konkordato teklifini değerlendirmek üzere borçluya kesin mühlet (en fazla 1 yıl) verebilir. Bu süre içinde:
• Borçlu malvarlığını korumakla yükümlüdür.
• Konkordato projesi hazırlanır.
• Alacaklılar toplantısı yapılır.
4. Alacaklılar Toplantısı ve Oylama
Konkordato projesi, alacaklıların salt çoğunluğu ve toplam alacakların en az üçte ikisinin kabulüyle onaylanabilir.
5. Mahkeme Onayı ve Konkordatonun Hüküm Doğurması
Mahkeme, alacaklıların kabul ettiği projeyi hukuka uygun bulursa konkordato kararı verir. Bu karar bağlayıcı hale gelir ve borçlu, projedeki şekilde borçlarını ödemek zorundadır.
Konkordato Türleri Nelerdir?
1. Adi Konkordato
En yaygın konkordato türüdür. Borçlu, ödeme süresini uzatma ya da borçların bir kısmından feragat talep eder.
2. İflastan Sonra Konkordato
İflas etmiş borçlunun, iflas masasından kurtulmak amacıyla sunduğu konkordato türüdür.
3. Mal Varlığının Terki Suretiyle Konkordato
Borçlu, alacaklılara malvarlığını devrederek borçlardan kurtulmayı teklif eder. Bu tür, daha çok tasfiye amaçlıdır.
Konkordato Kararı Verildiğinde Ne Olur?
Mahkeme, planın hukuka uygunluğunu onaylarsa konkordato kararı veriliyor. Artık borçlu, borçlarını belirlenen şekilde ödemekle yükümlü hale geliyor. Kararla birlikte iflas riski ortadan kalkıyor ve şirket faaliyetlerine devam edebiliyor.
Kimler Konkordato Talep Edebilir?
Konkordato yalnızca şirketlere değil, borç ödeme zorluğu yaşayan gerçek kişilere de uygulanabiliyor. Ayrıca iflas etmiş bir şirket de konkordato başvurusu yapabiliyor. Hatta borçlu, tüm mal varlığını devrederek borçtan kurtulmayı da teklif edebiliyor. Buna “malvarlığının terki suretiyle konkordato” deniyor.
Konkordato Komiseri Kimdir?
Mahkeme tarafından atanan komiser, sürecin en kritik ismi. Komiser; borçlunun malvarlığını denetliyor, ödeme planını inceliyor, alacaklılarla toplantılar yapıyor ve tüm gelişmeleri mahkemeye raporluyor.
Konkordato Alacaklıları Nasıl Etkiler?
Konkordato süreci alacaklılar açısından bazı riskler barındırıyor. Alacaklarını eksik ya da geç alma ihtimali söz konusu. Ancak borçlunun iflasa gitmesi durumunda alacakların tamamının tahsil edilememesi riski daha büyük olduğundan, konkordato genellikle alacaklılar için de rasyonel bir tercih oluyor.
Konkordato Hangi Durumlarda İptal Edilir?
Eğer borçlu gerçeğe aykırı belgeler sunmuşsa, ödeme planı uygulanamaz hale gelirse veya hileli davranışlarda bulunursa, mahkeme konkordato kararını iptal ederek iflas kararı verebilir.
Yurt Dışında Durum Nasıl?
Konkordato benzeri uygulamalar dünyanın birçok ülkesinde mevcut. ABD’de Chapter 11, Almanya’da Insolvenzplan, Fransa’da redressement judiciaire, İngiltere’de ise Company Voluntary Arrangement (CVA) adıyla benzer sistemler uygulanıyor.
Ekonomik Hayat İçin Neden Önemli?
Uzmanlara göre konkordato, şirketlerin iflasa sürüklenmeden üretime ve istihdama devam etmeleri açısından kritik bir rol oynuyor. İş gücü korunuyor, tedarik zincirleri bozulmuyor ve ekonomik çarklar dönmeye devam ediyor. Ancak bu sürecin kötü niyetli borçlular tarafından zaman kazanmak için kullanılmaması gerektiği vurgulanıyor.
Konkordato, doğru kullanıldığında şirketlere ve bireylere ikinci bir şans sunan önemli bir araçtır. Ancak mali şeffaflık, iyi planlama ve adil denetim olmadan bu sistemin güven vermesi zor. Gerek borçluların, gerekse alacaklıların bu süreci bilinçli şekilde yönetmeleri şart.
Yorumlar
Kalan Karakter: