KIZILÇAM ORMANLARI YANGINA DAHA DAYANIKLI

Ülkemizin toplam orman alanının 22,9 milyon hektar, ülke yüzölçümünün takriben %29’u ormanlarla kaplı olduğunu belirten Eroğlu, “Orman Genel Müdürlüğü, üretiminin %50’sini Kızılçam ormanlarından elde etmektedir.  Latince adı Pinus brutia Ten olan Kızılçam, çamgiller familyasından Doğu Akdeniz Havzasına has bir ağaç türüdür. Genel coğrafi yayılışı Doğu Akdeniz Havzasıdır. Batı Trakya’dan başlayarak doğuya doğru ilerler ve Dünyada en geniş ve zengin yayılışını Türkiye’de gerçekleştirir. Sadece Türk ormancılığında değil, yabancı kaynaklarda da son dönemde Türk Çamı – Türk Kızılçamı olarak isimlendirilmektedir. Kızılçam ormanlarının ülkemizde en fazla yayılışı Ege ve Akdeniz Bölgelerindedir. Kızılçam, deniz seviyesinden ortalama 1.200 – 1.300 metre yüksekliğe kadar yetişir. Güney yamaçlarda 1.600 metre rakımına kadar görülebilir. En fazla yayılış gösteren çam türümüzdür. 25-30 metre boy, 80-100 cm’ye kadar çap yapabilen önemli bir orman ağacıdır. Sıcaklık isteği fazla olan bir türdür. Genç sürgünleri, kalın ve kızıl renktedir. Kabuk, genç olanlarda düzgün boz renkte iken yaşlılarda esmer kırmızımsı renkte ve kalın kabuk durumunda görülmektedir. İğne yaprakları 10-16 cm uzunluğunda kalın, sert ve koyu yeşil renktedir. Ülkemizde en fazla bulunan çam türleri sırasıyla; Kızılçam, Karaçam, Sarıçam, Fıstıkçamı ve Halepçamı’dır. Ülkemizde takriben 5,2 milyon hektar kızılçam ormanı bulunmaktadır. Yani ormanlarımızın yaklaşık %23’ü kızılçam ormanlarından meydana gelmektedir” dedi. 
KIZILÇAM ORMANLARI 40 YILDA BİR YANMAKTADIR
Kızılçam ormanlarının ekolojik ömrünün 150 ila 200 yıl arasında olduğunu belirten, “Ancak ekonomik ömürleri ise takriben 60 yıldır. Bir Kızılçam ağacının en verimli dönemi 60 yaş civarıdır. Kızılçam ormanları çok hızlı büyüyen bir türdür ve ekonomik değeri çok yüksektir. Orman Genel Müdürlüğü, üretiminin %50’sini Kızılçam ormanlarından elde etmektedir. Özellikle Akdeniz iklim bölgesinde yetişen Kızılçam ormanları 2021 yılı Temmuz ve Ağustos aylarında çıkan büyük orman yangınlarında zarar görmüştür. Kızılçamın biyolojisi gereği neslini devam ettirme özelliği olan bir türdür. Kızılçam, ülkemizin tabii ve yerli türüdür. Yangına dayanacak şekilde geliştiği bilinmektedir. Yüzlerce yıldır yana yana bugünümüze kadar gelmiştir. Eskiden beri kızılçam ormanları ortalama 40 yılda bir yanmaktadır. Kızılçam, yangına dayanıklı, yangın sonrası yaşamasını gerçekleştiren bir türdür. Zira Kızılçam ağaçlarının kozalakları, yangınlarda tohumlarını korumak için kapanır ve tohumlarını muhafaza eder. Yangından sonra ilk yağmurlarla birlikte nemi hissetmesiyle tohumlarını döker ve kendiliğinden bir veya iki yıl içerisinde eskisinden daha gür ve sağlıklı ormanlar oluşur. Çok şiddetli yangınlarda kozalağın içindeki tohumun da yanmaya başlayacağı anda sanki neslini korumak maksadıyla tohumlarını yanmamış alana ulaştırmak için kozalağını fırlatır. Bu fırlayan kozalaklar içerisinde yanmaya başlayanlar ateşi de o alana sıçratır. Buna yangın sıçraması denir” dedi.  
FİDAN DİKMEYE GEREK OLMAYABİLİR
Eroğlu, “2008 yılında Antalya Serik’te büyük bir orman yangını çıkmıştı. Yabancı ülkeler, yangının Antalya şehir merkezine ve turizm bölgelerine ulaşacağını gerekçe göstererek Türkiye’ye tatile gidilmemesi gerektiği hususunda menfi yayınlar yapıyorlardı. Helikopterden incelemeler sırasında, yanan kozalakların sıçrayarak 250 metre ileride yeni yangınlar başlattığı görülmüştü. Rüzgârın da etkisiyle büyüyen yangını kontrol etmek için büyük bir fedakârlıkla çalışılmış ve “Karşı Ateş Taktiği” uygulanarak yangın kontrol altına alınmıştı. Böylece daha büyük alanların yanması engellenmiş, Antalya şehir merkezi ve turizm bölgelerine yangın ulaşmadan söndürülmüştü. Diğer çam türleri sonbaharın sonları ve kış aylarında önce tohumlarını, ardından da boş kozalaklarını dökerler. Kızılçam ağacı tohumlarını Haziran-Kasım ayları arasında çok geniş bir zaman diliminde azar azar döker. Kozalaklar içinde bulundurduğu tohumların hepsini dökmezler ve kozalaklar yere dökülmeden ağaç üzerinde uzun süre kalabilmektedir. Her zaman sağlıklı kızılçam ormanlarının altında toprağa karışmış sağlıklı tohumlar bulunur. 2021 yılı Temmuz ve Ağustos aylarında çıkan büyük orman yangınları sebebiyle; yanan alanların ağaçlandırılması ile alakalı kamuoyunda önemli bir hassasiyet oluşmuş ve bu alanlara hızla fidan dikme gayreti ortaya çıkmıştır. Kamuoyunun bu davranışı, ormanların selameti bakımından çok faydalıdır. Ancak yukarıda da bahsettiğimiz üzere Kızılçam ormanları kendi neslini devam ettirebilen bir tür olduğu için yanan bu alanlarda fidan dikmeye gerek olmayabilir” dedi.