Afyonkarahisar’ın İhsaniye ilçesine bağlı Ayazini Köyü, adeta açık hava müzesi niteliğinde bir doğa harikası. Frig Vadisi’nin tam kalbinde yer alan bu tarihi köy, binlerce yıl öncesine uzanan medeniyetlerin izlerini taşıyor. Ziyaretçilerine tertemiz bir hava, sessiz bir ortam ve eşsiz bir tarihi miras sunan Ayazini, son yıllarda yerli ve yabancı gezginlerin ilgisini çekmeye başladı.
Taşların Anlattığı Binlerce Yıllık Hikaye
Ayazini Köyü’nü diğer köylerden ayıran en büyük özelliği, kaya içine oyulmuş yapıları. MÖ 7. yüzyıla kadar uzanan Frigler döneminden itibaren burada yaşam sürülmüş. Ardından Roma ve Bizans dönemlerinde de önemini yitirmeyen köyde, kaya mezarları, oyma kiliseler ve antik yerleşim alanları bugün hâlâ dimdik ayakta.
Bu taş yapılar yalnızca geçmişin izlerini değil, aynı zamanda o dönemin yaşam tarzını da gözler önüne seriyor. Ziyaretçiler, adeta geçmişte bir yolculuğa çıkıyor.
Doğanın Kalbinde Saklı Bir Cennet
Tarihi kadar doğasıyla da büyüleyen Ayazini, bol oksijenli havası ve geniş yürüyüş rotalarıyla doğaseverlerin de uğrak noktası. Kayaların arasında yükselen vadilerde yürüyüş yapabilir, fotoğraf tutkunları için eşsiz kareler yakalayabilirsiniz. Sessizliğiyle ve doğayla iç içe atmosferiyle, kafa dinlemek isteyenlerin yeni kaçış rotası.
Kaya Mezarları ve Anıt Yapılar
Aslanlı Mezar, Roma dönemine ait anıtsal bir yapıdır. Giriş kapısındaki dikmeler silme biçiminde kabartma olarak işlenmiş, söve başlığının üzerinde beşik formunda bir alınlık yer almıştır. Alınlığın ortasında, birbirine dönük şekilde oturan iki aslan figürü dikkat çeker. Bu mezar, döneminin önemli ailelerinden birine ait olmalıdır. Girişin sağında ise arkosolium tipi mezarlar bulunur. Aslan ve üçgen alınlık kullanımı, Frig geleneğinin Roma döneminde sürdüğünün göstergesidir.
Tanrıçalı Mezar, iki katlı olup, arkosolium tipi mezarlar içerir. Tapınak mimarisine öykünen ön cephesi, üçgen alınlık, diş sırası ve iki sütun ile dikkat çeker. Alınlıkta bir tanrıça figürü ve iki yanında hamle pozisyonunda aslan betimlemeleri yer alır. Bu mezar MS 2.-5. yüzyıllara tarihlenir.
Soylu Mezarı, Medusa kabartması, antithetik Frig aslanları ve haç motifleriyle Roma dönemine ait önemli bir mezardır. İç mekânda nişli ve khamosorion tipi mezarlar, hilal, kadın ve erkek kabartmaları yer alır. Dış cephedeki aslan kabartmaları, mezar sahibinin yüksek statüsüne işaret eder.
Çok Katlı Yaşam: Metropolis Katlı Yerleşimi
Kayalığın güneydoğu yamacına oyulmuş çok katlı bu yerleşim, büyüklü küçüklü odalardan oluşur. Ana mekân, geniş bir salon görünümünde olup, merdivenle üst katlara bağlanır. Odalarda silo çukurları, paravan izleri, nişli oturma yerleri ve küçük pencereler yer alır. Toplantı odası olarak kullanıldığı tahmin edilen üst katta tuvalet ve geniş silo çukurları dikkat çeker. En üst kata dik, eğimli bir geçitle çıkılır ve burada üç oda bulunur.
Erken Bizans Dönemi’nden: Merdivenli Mekan
İki katlı bu yapı, çok dar ve dik bir tünel ile üst kata bağlanır. Üst kat L planlı olup geniş bir alana sahiptir. Duvarlarda nişler ve bağlama oyukları vardır. Tavan yapısı, yapının ilk olarak Frig mezarı olarak kullanıldığını göstermektedir. Erken Bizans döneminde genişletilerek yaşam alanına dönüştürülmüştür.
Antik Mezarlık: Ayazini Nekropolü
Ayazini nekropolisi, köyün kuzeydoğu-güneybatı aksında, yaklaşık 1800 metre boyunca uzanır. Mezar tipleri arasında khamasorion, arcosoliumlu ve kaya oygu oda mezar yer alır. Özellikle aile mezarları anıtsal cepheleriyle öne çıkar. Modern köy evleri ile bazı mezarların iç içe geçtiği görülmektedir. Bu nekropolis, Frig döneminden Bizans dönemine kadar kesintisiz kullanılmış, bazı mezarlar yaşam alanına dönüştürülmüştür.
Ayazini’de Ne Yapılır?
Ayazini Köyü’nü ziyaret edenleri birçok aktivite bekliyor:
Tarihi keşifler: Kaya kiliseleri, mezarlar ve antik yapılar, tarih meraklıları için büyük bir açık hava arşivi.
Doğa yürüyüşü: Vadiler arasında uzanan yürüyüş parkurları, doğayla baş başa kalmak isteyenlere huzurlu bir rota sunuyor.
Kamp imkanı: Geniş ve sakin alanlarda çadır kurarak kamp yapabilir, yıldızların altında geceyi geçirebilirsiniz.
Yerel lezzetler: Köydeki küçük işletmelerde Afyon’a özgü yöresel yemeklerin tadına bakabilirsiniz.
Ayazini’ye Nasıl Gidilir?
Ayazini Köyü, Afyonkarahisar şehir merkezine yaklaşık 30 kilometre uzaklıkta bulunuyor. Şehir merkezinden tabelaları takip ederek yaklaşık yarım saatlik bir yolculukla köye ulaşmak mümkün. Ayrıca İhsaniye üzerinden minibüs seferleriyle de ulaşım sağlanabiliyor.
Afyonkarahisar – Ayazini: 30 km (~30 dakika)
Eskişehir – Ayazini: 90 km (~1.5 saat)
Ankara – Ayazini: 200 km (~3 saat)
Ne Zaman Gitmeli?
Ayazini, dört mevsim ziyaret edilebilecek bir köy olsa da özellikle ilkbahar ve sonbahar ayları, hem hava koşulları hem de manzara açısından en ideal dönemler. Yaz aylarında sıcaklık artış gösterdiğinden, ziyaretlerin sabah saatlerinde yapılması öneriliyor. Kışın ise karla kaplanan köy, masalsı bir atmosfere bürünüyor.
Hediyelik Ne Alınır?
Ayazini’den dönerken yanınıza küçük ama anlamlı hediyeler almak isterseniz el yapımı ürünlere göz atabilirsiniz:
Seramik ve çömlekler
Yöresel işlemeli örtüler
Meşhur Afyon lokumu
Yorumlar
Kalan Karakter: