Türkiye Belediyeler Birliği’nin faydalanıcısı olduğu ve Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığı’nın lider kurum olarak yer aldığı proje, “Türkiye’de Demokratik Yerel Yönetişimin Geliştirilmesi için Sivil Katılımın Güçlendirilmesi Projesi” kapsamında yürütülüyor. Afyonkarahisar Valiliği himayesinde Kent ve İnsan Derneği tarafından uygulanan projede, ilk 6 aylık faaliyetler, elde edilen çıktılar ve gelecek hedefler basın mensuplarıyla paylaşıldı.
Avrupa Birliği finansmanı ve UNDP desteğiyle hayata geçirilen “FarkıMda mısın?” projesi, Afyonkarahisar’da engelli bireyleri afetlere hazırlık sürecinde aktif birer paydaşa dönüştürmeyi hedefliyor. Proje, Afyonkarahisar Valiliği, Kent ve İnsan Derneği, belediye, AFAD ve Afyon Kocatepe Üniversitesi iş birliğiyle yürütülüyor.
“FarkıMda Mısın?” Projesi Afyonkarahisar’da Toplumsal Bilince Dönüştü
Kent ve İnsan Derneği Başkanı ve Proje Koordinatörü Şerife Aksoy Ünal, “farkıMda mısın?” projesi, engelli bireylerin afetlerde korunması gereken değil, toplumun direncini artıran aktif paydaşlar olduğunu ortaya koyduğunu ifade etti. Ünal, “Türkiye’de Demokratik Yerel Yönetişimin Geliştirilmesi için Sivil Katılımın Güçlendirilmesi Projesi kapsamında uygulanan Sivil Katılım Hibe Programı, Avrupa Birliği tarafından finanse edilmektedir. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı tarafından uygulanmaktadır. Projenin faydalanıcısı Türkiye Belediyeler Birliği, lider kurumu ise Dışişleri Bakanlığı Avrupa Birliği Başkanlığıdır. Bugün burada sadece bir proje çıktısından değil, birlikte yazdığımız değişim hikâyesinden söz etmek için bulunuyoruz.”
Afyonkarahisar’da Katılımcıların %90’ı İlk Kez Afet Eğitimi Aldı
Ünal, “farkıMda mısın?” projesinin bir fikir olmaktan çıkıp yaşayan ve gelişen bir hikâyeye dönüştüğünü belirterek, “Her eğitimde açılan bir göz, her gönüllüde parlayan bir ışık, her talepte yükselen bir ses var. Bu ses, engelli bireylerin afetlerde edilgen değil, toplumun direncini artıran birer aktör olduklarını haykırıyor. Altı aylık süreçte 159 engelli birey, 145 refakatçi ve 154 AFAD gönüllüsüne afet farkındalık eğitimleri verildi. Katılımcıların yüzde 90’ının ilk kez böyle bir eğitim aldığını belirten Ünal, eğitimlerde işaret dili, betimleme, erişilebilir materyaller ve bireysel taleplere göre içerikler hazırladık. Proje kapsamında engelli bireyler ve refakatçileri, TBMM, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Diyanet İşleri Başkanlığı gibi kurumları ziyaret ederek taleplerini doğrudan yetkililere iletti. Kentin tüm kurum ve paydaşlarının sahiplenmesiyle proje, artık Afyonkarahisar’ın ortak girişimi haline geldi.”
“FarkıMda mısın?” Projesi İkinci Aşamaya Geçiyor
Projede görev alan ekibe teşekkür eden Ünal, “Eğitim planlarından afiş tasarımlarına kadar her adımda emeğiniz var. Sizlerin özverisi sayesinde ‘farkıMda mısın?’ bir toplumsal bilinç hareketine dönüştü. Projenin ikinci aşamasında, ilçe eğitimleri, engelli envanteri ve haritalandırma, kurtarma tatbikatları, “Farkıma Var” mektupları, deprem bölgelerine ziyaretler ve uluslararası kongreler planlanıyor. Ayrıca, çalıştay sonunda hazırlanacak tavsiye mektubu 81 ilin Valilik ve AFAD müdürlüklerine gönderilecek. ‘farkıMda mısın?’ bize gösterdi ki aktif vatandaşlık sadece oy vermek değil; talep etmek, katılmak, gönüllü olmak ve sesini duyurmaktır. Bu proje, toplumun daha dirençli, kapsayıcı ve adil bir yapıya kavuşmasının anahtarıdır. Dönüşüm hikâyemizin sesi olduğunuz için siz değerli basın mensuplarına teşekkür ediyorum.”
“İlk Altı Ayda Çarpıcı Rakamlar”
Avrupa Birliği Dış İlişkiler ve Proje Koordinatörü Ali Ertük toplantıda yaptığı konuşmada, “Afyonkarahisar, Türkiye'nin afetlere hazırlık stratejisine yeni bir soluk getiren öncü bir projeye ev sahipliği yapıyor. 'farkıMda mısın?' adlı proje, engelli bireyleri afet risklerine karşı bilinçlendirmekle kalmıyor, aynı zamanda onları toplumun afet yönetiminde aktif birer paydaşı haline getirerek ezberleri bozuyor” dedi.
Projenin, altı ay gibi kısa bir sürede 458 kişiye ulaşarak engelli bireyler, refakatçileri ve AFAD gönüllülerine afet farkındalığı konusunda kapsamlı eğitimler sunduğunu söyleyen Ertürk,”2 Ocak 2025’te başlayan proje, altı ayda dikkat çekici sonuçlar elde etti. Toplam 159 engelli birey, 145 refakatçi ve 154 AFAD gönüllüsü temel afet farkındalık eğitimlerinden geçti. En dikkat çekici verilerden biri ise katılımcıların yüzde 90’ının daha önce hiç afet eğitimi almamış olması oldu. Eğitimler, deprem anında yapılması gerekenlerden ilk yardıma, yangın söndürmeden çadır kurmaya kadar geniş bir yelpazeyi kapsadı.”
“Biz Ne Yapacağız?”: Engelliler Kaygılarını Doğrudan Dile Getirdi
Eğitim sürecinde erişilebilirlik ön planda tutulduğunu kaydeden Ertürk, “ İşitme engelliler için işaret dili desteği sağlandı. Katılımcılar, bu eğitimlerin kendileri için bir ilk olduğunu ifade ederken kaygılarını da dile getirdi. Ortopedik engelli bir grup, evlerinin depreme dayanıklı olmadığı endişesini “Biz ne yapacağız?” sözleriyle aktardı. İşitme engelliler hastanelerde işaret dili tercümanlığı, görme engelliler ise erişilebilir eğitim materyallerinin artırılması talebinde bulundu.”
Otizmli ve Zihinsel Engelli Gençler ‘Can Dost’ AFAD Gönüllüsü Oldu
Ertürk, projenin, engelli bireylerin afet yönetimindeki rolünü yeniden tanımladığını kaydederek, “AKÜ özel eğitim öğrencileri, otizmli ve zihinsel engelli gençler AFAD gönüllüsü “Can Dost” olarak çalışmalara katıldı. Bu süreç, engellilerin afet anında sadece korunması gereken kişiler olmadığını; doğru yönlendirme ve destekle aktif rol üstlenebileceklerini ortaya koydu. Ayrıca 45 belediye başkanı, 211 köy muhtarı ve 181 mahalle muhtarı da afet farkındalık eğitimlerine dahil edilerek toplumsal dayanışma güçlendirildi.”
Bakan Göktaş ve Milletvekilleri Projeye Destek Sözü Verdi
Projenin eğitimlerin ötesine geçerek engelli bireylerin çözüm önerilerini dile getirmelerine de zemin hazırladığını ifade eden Ertürk, “Katılımcılar, kentsel dönüşümden engelsiz yaşam alanlarına, spor alanlarının oluşturulmasından gündüz bakım evlerine, sürekli eğitimden tatil kamplarına kadar pek çok öneride bulundu. Sivil katılım kapsamında engelli bireyler ve refakatçiler, TBMM, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ve Diyanet İşleri Başkanlığı’nı ziyaret ederek taleplerini doğrudan iletti. Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanı Mahinur Göktaş Özdemir, proje ekibini ve engelli bireyleri makamında ağırlarken, Afyonkarahisar milletvekilleri Ali Özkaya, Ali Aslan, Mehmet Taytak ve İbrahim Yurdunuseven de ekip üyelerini Meclis’te misafir ederek sorunların gündeme taşınması için destek sözü verdi.” dedi.
Ertürk konuşmasına şu şekilde devam etti:
“Proje, güçlü kurumsal yapısı ile dikkat çekiyor. 7 kişilik Yürütme Kurulu, 3 kişilik İzleme Kurulu, 6 kişilik İstişare Kurulu ve akademisyenlerin katkılarıyla ilerleyen çalışmalar, Valilik ve Afyon Kocatepe Üniversitesi ile yapılan protokollerle daha da güçlendi. İkinci fazda engelli envanteri ve haritalandırma çalışmalarının tamamlanması, kurtarma tatbikatları, 6 Şubat depremi yaşayan 5 ilin ziyaret edilmesi ve uluslararası bir kongre düzenlenmesi hedefleniyor. Ayrıca 81 ilin Valilik ve AFAD müdürlüklerine “Tavsiye Mektubu” gönderilerek projenin ulusal ölçeğe taşınması planlanıyor.”
Türkiye’ye İlham Verecek Bir Başarı Hikâyesi: FarkıMda mısın?
Kent ve İnsan Derneği Proje Koordinatörü Ali Ertük, projenin geldiği noktayı şu sözlerle özetledi: “Valiliğimiz, belediyemiz, üniversitemiz, kamu kurumlarımız, STÖ, muhtarlarımız, basınımız ve halkımızın desteğiyle projemiz artık ilimizin projesi haline geldi. Engelli bireylerimizi sadece afetlere karşı daha dirençli hale getirmiyoruz, aynı zamanda onları kapsayıcı bir toplumun aktif parçaları haline getiriyoruz. Afyonkarahisar'dan yükselen bu model, engelli bireylerin afet hazırlık süreçlerine dâhil edilmesinin sadece bir zorunluluk değil, aynı zamanda toplumun afetlere karşı direncini artıran hayati bir adım olduğunu kanıtlıyor. 'farkıMda mısın?', Türkiye'nin diğer şehirlerine de ilham verecek bir başarı hikâyesi olarak ön plana çıkıyor.”
Yorumlar
Kalan Karakter: