57 yılda 2 bin çeşit kibrit biriktirdi
İlimizde yaşayan 73 yaşındaki demir ustası Yakup Çetinkaya’nın kibrit koleksiyonu görenleri hayretler içinde bırakıyor. Çetinkaya dünyanın ve Türkiye’nin dört bir yanından topladığı yüzlerce kibriti iş yerinde sergiliyor.
Kiminin üzerinde burçlar, kiminin üzerinde trafik işaretleri, kiminin üzerinde ise tarihi ve turistik mekanların fotoğrafları yer alıyor. Bunlar kibrit kutularının kapakları, her biri değişik değişik yaklaşık 2 bin adet. Afyonkarahisar’da 60 yıldır demir ustalığı yapan 73 yaşındaki Yakup Çetinkaya gençliğinden bugünlere kadar biriktirdiği kibrit kutularından oluşan koleksiyonunu, işyerinde yaptırdığı vitrinlerde sergiliyor.
Her döneme ait bir kibrit var
Çocuk yaşlarda başladığı kibrit biriktirme merakının yıllar sonra "bir tutkuya" dönüşmesi onu kibrit koleksiyoneri yapmış. Çetinkaya, “1960 yıllarında başladım. Annemde bir tane kibrit gördüm. Hoşuma gitti dedim ben bundan acaba biriktirebilir miyim. Bir iki bir iki derken şu anda 2 bin civarında kibrit biriktirdim 60lı yıllardan itibaren. Çıraklık yıllarımda 20 kuruş haftalık alırdım. Haftalığımı aldığımda gider 5 kuruşa 'İnhisar kibritlerinden alıp anneme götürürdüm. Annem çok sevinirdi, 'Benim oğlum kibrit getirmiş' diye. Çünkü o zamanlar kıymetli bir şeydi. Bir gün annem sakladığı özel bir kibrit gösterdi. Kutusunu çok beğendim ve ben de kibrit biriktirmeye başladım. Elimde 2 bine yakın kibrit var. En eskisi yüz yıllık. Mesela 'İnhisar kibriti' var koleksiyonumda, kutusu dahil her şeyi ağaçtan yapılmış. Bunun dışında Osmanlı büyüklerinin resminin olduğu seriler, burçların basılı olduğu kibrit kutuları, bazı kurum ve kuruluşlar adına yaptırılmış ender bulunan kibritler var. Trafik kurallarının anlatıldığı kibrit kutuları bulunuyor."
Zamana yolculuk
57 yılda dünyanın her tarafından elde ettiği yaklaşık 2 bin civarında değişik tür ve model kibrit toplayan Çetinkaya, bu koleksiyonu yapmanın öyle göründüğü gibi kolay olmadığını söyledi: “Kolay olmadı uzun vadeli biriktirmek. Aradık her yerde bakkallarda aradık. Aradığımızı bulduk bulamadık. Hep değişik olsun istedik ama böyle işte toplamaya çalıştık. Adeta zaman içinde yolculuk yapıyorum. Bunlara bakarken her birinin hatırası gözümün önünden geçiyor. Çoğunun fabrikası bile artık yerinde değildir. Zaten kibrit imalatı bitme noktasına gelmiş.”
Zaman zaman elden geçiriyorum
Çetinkaya, her kibritin kendisi için ayrı hatırası olduğuna dikkati çekerek, şunları kaydetti: "Yurt dışına gidenlerden kibrit getirmesini isterdim. Koleksiyonumda bir kibrit var, İtalyan birisinden almıştım. El yapımı, özel bir kutusu var. Bazen almak istediğimiz kutular olurdu, alamadığımızda sıkıntılar yaşardık. Bir keresinde arkadaşım babasına getirtti, yurt dışından bir kibrit. Görünce deli olduk çünkü burada bulunmuyor. Alabilmek için epey uğraştım, zor ikna ettim. O da burada koleksiyonumda yerini aldı. Zaman zaman hepsini elden geçiriyorum. Hepsi benim için çok kıymetli."
Koleksiyonunu zenginleştirmeye devam edecek
Kibritler özellikle ışıktan ve güneşten son derece etkileniyor, kutuların üzerinde yazı ve desenlerin silinmemesi için de sıklıkla yerlerinin değiştirilmesi gerekiyor. En eski kibrit ise Çetinkaya’ya göre bir asrı aşkın süredir duran İnhisar kibriti. Çetinkaya koleksiyonunu daha da zenginleştirmeye devam edecek. >>>Oktay Yüksel
Yorumlar
Kalan Karakter: