Ali KESKİN
Büro Memur Sen Afyonkarahisar Başkanı
Büro Memur Sen Afyonkarahisar Başkanı
KELİMELERİN GÜCÜ
İnsan fıtraten sosyal bir kişiliğe sahip olduğundan birbiriyle yazılı, sözlü, görüntülü vb. yollarla iletişim kurmak zorundadır. Bu iletişimin gücü bilinen kelime sayısına bağlıdır. Kişinin kelime hazinesi ne kadar zenginse kendini ifade etmesi de o kadar kolay olmaktadır. Kelime dağarcığı zayıf olanların duygusal yaşamları da oldukça sınırlıdır, sözcük haznesi zengin olanların yaşadıkları tecrübeleri boyayabilecekleri çeşit çeşit renkleri vardır hafızalarında.
‘Modern bilim birkaç kelimenin gücü kadar etkili bir ilaç üretemedi’ der Sigmun Freud. İnsanların kullandıkları kelimelerin hayatlarını ne kadar etkilediğini inceleyen, psikolojinin bir alt dalı mevcut. Adı: Dönüşümsel Dilbilgisi. Psikodilbilim de deniyor. Biz, Mevlananın tanımıyla yolumuza devam edelim. ‘İnsan her nefeste yeni biri olur ve her nefes, içini doldurduğumuz kelimelerle bilmediğimiz bir aleme yolculuk eder, sonra da oradan hediyelerle geri döner.’ Verdiğimiz şey alacağımızın habercisidir zaten. ‘Kelimelerin gücünü bilmeden, insanı anlamak imkansızdır’ diyen Konfüçyüs, bugün anlatamama, anlayamama ve anlaşılamama sorunlarımızın asıl kaynağını gösteriyor bize: Kelimeler, kavramlar ve bu alandaki zenginlik ile bunların farkında olmayan bizlerdeki eziklik…
Hamann ‘Konuş ki seni görebileyim’ der. Birçok kişinin görünmek ve beğenilmek ihtiyacından doğan devasa sosyal medya, sanal alemde de görünür olabilmek ve az da olsa – sermayeye göre- kalıcı olmak, sözün demine ve kalitesine bağlıdır.
Zihnin yapı taşları kelimelerdir ve sanıldığının aksine aklımız, temelde cümleler halinde değil, anahtar sözcük ve imgelerle anımsamaktadır. Bir kelime, kavram veya ipucunu yakaladığımızda konuyu kavramamız ya da hatırlamamızın nedeni bu mantıksal işleyişe dayanır.
Birçok özellik bakımızdan eşit olan lise öğrencileri iki sınıfa ayrılarak ‘kelime haznesi zenginliğinin ders başarısına etkisini ölçen’ deneye tabi tutuluyor. Bu sınıflardan bir tanesi normal müfredat derslerini alırken diğer sınıfa, ilave olarak kelime öğretimi yapan hususi bir kurs uygulanıyor. Eğitim dönemi sonunda kelime bilgisi kursu alan sınıfın tüm derslerdeki not ortalamalarının daha yüksek olduğu tespit ediliyor.
Dr. William D. Templeman da üniversite öğrencilerinin okul başarıları hakkında öngörü sağlayabilecek birkaç test uygulaması yapıyor. Sıkı durun! bunlardan sadece 29 kelimelik ‘kelime bilgisi testi’nin öğrencilerin yıllık not ortalamalarını en iyi haber veren ölçüt olduğu meydana çıkıyor. Bitmedi. Kelime bilgisinin sosyal hayat ve iş hayatında da etkisini ortaya koyan bir araştırma da Dr.Johnson O’cconor tarafından icra ediliyor. İşletmecilik sahasında idareci olmak üzere ders gören 100 gence de kelime haznesini ölçen bir test uygulanıyor. Beş yıl sonra yapılan kontrolde; test puanları yüksek olan yüzde ona dahil olan gençlerin hepsinin –istisnasız- yöneticilik sınıfına yükseldikleri, puanı yüzde yirmi beşe dahil gençlerin ise tek bir tanesinin bile yönetici olamadıkları tespiti yapılıyor.
Gençler! Okul hayatında başarılı mı olmak istiyorsunuz? Kelime dağarcığınızı artırınız. Anne babalar! Çocuklarınızın okulda ve hayatta başarılı, mutlu olmaları en büyük isteğiniz elbette. O zaman, kelime zenginliği sağlayacak kitap okuma sevgisini kazandırın yeter. Görevinde yükselmek isteyen memur kardeşim, işini büyütmek isteyen işletme sahipleri, kelime haznenizin ne kadar dolu olduğuna bakıverin bir zahmet. Ey İdareciler, program geliştiriciler eğitimde sıralamamız için üzülenler. Çarelerden bir çare de işte burada. İspatlı, araştırılmış, tescillenmiş, birde bunu deneseniz bir şey kaybetmezsiniz.
Başarı, zenginlik ve huzurun tılsımlı anahtarı mesabesindeki kelime dağarcığını artıracak, hemen uygulayabileceğimiz birkaç tavsiye:
- Dil zenginliği ve edebi değeri ile bilinen Türk edebiyatı, doğu-batı klasiklerinin okunması.
- Sözlük çalışması ile yeni kelime ve kavramları anlamlarıyla öğrenmek.
- Tarihimizle, kültürümüzle zamanımız ve geleceğimizle bağ kuracağımız şifrelerimiz mahiyetindeki farklı her alandan kelime ve kavram dünyamızı geliştirecek okumalar ve dinlemeler yapmak.
- Muhteva ve zenginlik bakımından uygun, birkaç süreli yayınların ailecek takip edilmesi.
- Evde, telefon ve televizyondan uzak, aile bireyleri ile beraber okuma saatlerimizin olması.
İlk emri, ‘Oku’ olan, ilmin ve alimin değerini sürekli vurgulayan bir Kur’ana inanıyoruz. ‘İki günü eşit olan ziyandadır’ uyarısıyla, kendimizi sürekli olarak yenilemek gerektiği bilincini yaşamak ve yaşatmak duasıyla. Yüzde yüz kazanç garantili, kendine yatırım yapmanın en kolay ve hesaplı yolu olan kelime, kavram dünyanızı zenginleştirin sonrasında da sefasını sürün.