Gut, kandaki ürik asit düzeylerinde artış nedeniyle oluşmaktadır.Ürik asit vücutta doğal olarak üretilir.Normalde kanda eritilir ve böbrekler tarafından idrarın bir parçası olarak atılır.
Vücudun aşırı miktarda ürik asit üretimi ve atamaması kandaki seviyelerin yükselmesine neden olabilir. Bu ürik asit kristalleri oluşabilir ve gut hastalığına neden olabilir.Gut hastalığı ani, şiddetli ağrı, kızarıklık ve çoğunlukla ayak başparmağı tabanındaki eklemdeki hassasiyet ile tanımlanan bir eklem hastalığıdır.
Erkeklerin gut hastalığına yakalanma riski daha yüksektir, ancak kadınlar da menopoz sonrası gut konusunda daha eğilimli bir hale gelebilmektedir.Gut atakları aniden ortaya çıkabilmektedir. Etkilenen bölgede ek olarak, sıcaklık ve şişlik de oluşabilmektedir.
Gut hastalığı riskini artıran faktörler arasında; aşırı kilolu olmak,yüksek alkol tüketimi,pürin açısından zengin gıdaların yüksek alımı (örneğin: bazı deniz ürünleri ve etler),eklem yaralanması,uzun süren böbrek hastalığı bulunmaktadır.
Gut hastalığının yaygın belirtiler ise eklemlerde iltihap, ağrı, kızarıklık, sertlik, şişme gibi rahatsızlıklardır.
Gut hastalığı için pürin açısından yüksek gıdaları kısıtlamaya veya önlemeye yönelik diyetler uygulanabilmektedir. Pürin bazı gıdalarda bulunan bir maddedir ve vücut tarafından parçalandığında ürik asit üretir. Pürin açısından yüksek olup sınırlı ölçüde tüketilmesi veya hiç tüketilmemesi gereken gıdalar ise; kabuklu deniz hayvanları ve balık yumurtası, sakatatlar ve şarküteri ürünleri, yağlı süt ve süt ürünleri, kırmızı et, maya özütleri, maya içeren gıdalar (çavdar ekmeği, esmer ekmek, alkol),yulaf unu, yağlı balıklar, katı yağlar, et suyu, abur-cubur, bazı kuru yemişlerdir.
Ayrıca alkol vücudun sıvı kaybetmesine neden olarak (idrar çıkışını artırarak ve kandaki suyu çekerek), böylece ürik asit konsantrasyonunu arttırır. Özellikle, su (günde 8 ile 10 bardak) önerilmektedir. Bol su içmek ürik asit kristallerinin vücuttan çıkarılmasına yardımcı olacaktır. Fruktoz ile şekerlendirilmiş içeceklerden kaçınılması en iyisidir.
Sağlıklı vücut ağırlığının korunması da gut hastalığının gelişme riskini azaltan önemli faktörlerdendir