“Adanalı Ziya ve Evrâk-ı Hazân” Adlı Kitaptan Bir Sayfa
Bu günkü yazımızda da Afyonkarahisar edebiyatına ve Adanalı Ziyâ’ya hizmet için Adanalı Ziya ve Evrâk-ı Hazân adlı kitaptaki sayfalardan biri üzerinde duracağız.
Fotoğraftaki metin, Fe'ilâtün (Fâ'ilâtün) Fe'ilâtün Fe'ilâtün Fe'ilün (Fa'lün) kalıbıyla yazılmış bir “gazel” olup, güya dipnotta verilen yazma mecmuadan okunmuş ve yanlış okumaların kabahatı kaynağın yazma oluşuna yüklenmiştir. Halbuki bir metnin elde el yazma bir nüshasının bulunması o metni daha sağlam kurmaya bir kolaylık, bir fırsattır. Yanlış okumaların kabahatinin eldeki el yazma metne yüklenmesi görülmüş, duyulmuş bir açıklama değildir.
Asıl kabahat, Osmanlıca ve vezin bilgisi olmadan, sözlüğe bakmadan, mısralardaki ve beyitlerdeki anlamları düşünmeden metin kurmaya kalkışmakta, yani “ihtisas” noksanlığındandır. Meselâ “ateşli” anlamına gelen Farsça asıllı “âteş-în” kelimesinin “âteş-in” şeklinde yazılması, vezne dikkat etmeden “küreye” kelimesinin “kürreye”, okunması, yine vezni ve anlamı dikkate almadan mahalli bir söyleyiş olan “görsendi gülerdin” sözünün “görse kedi güllerden” ve “kıymadım dişlemeye” sözünün “kıymadım dişlerime” şeklinde anlamsızca okunup yazılması “ihtisas” noksanlığından olup, Ziyâ’nın kemiklerini sızlatmıştır. Kaş yapayım derken göz çıkarmaya, Ziyâ’nın ziyâsını karartmaya hakkımız yok... Fotoğrafa bakarak, elimizde bu kitap var ise lütfen üzerinde düzeltiverelim, sevaptır...
(Şiirlerin tenkitli metni, yakında yayımlanacak olan “ADANALI ZİYA ve ŞİİRLERİ” adlı kitabımızda verilmiştir).
(YARIN DEVAM EDECEK)