Bu toprakların dini hayatını yön veren önemli kavramlardan birisi de üç aylardır. Üç aylar: Recep, Şaban ve Ramazan ayıdır. Hz. Peygamber (s.a.s.) Üç Aylar hakkında şöyle buyururlar: " Recep Allah'ın ayı, Şâban benim ayım, Ramazan da ümmetimin ayıdır."( Aclûnî, Keşf'ül-Hafâ, c.1, s. 423, Hadis No: 1358.) " Ey Allah'ım! Recep ve Şâbanı bize mübârek kıl, bizi Ramazan'a kavuştur."( Ahmed b. Hanbel; Müsned, c. 1 s. 259,)
Baştan şunu belirtelim ki, dindarlık ve ibadetlere bağlılık bir güne, geceye, aya veya mevsime ait değildir. Bununla beraber bazı geceler cemaatle namaz kılmayı teşvik açısından, âidiyet bilincimizi canlandırması ve hızla akan dünyamızda birbirimizden haberdar olma açısından kandil gecelerin değerlendirmek son derece önemlidir. Bu aylarda toplum tarafından hüsn-ü kabul görmüş olan bazı geceler vardır. Kandil geceleri olarak da ifade ettiğimiz bu gecelerin muhteviyatı elbette son derece önemlidir. Yani sağlam ve sahih kaynaklarda nasıl geldiğini bilmek önemlidir. Bununla beraber bu gecelere tarih boyunca yüklenen kavramlara dikkat etmek gerekir. Çünkü bunlar, toplum olarak bizi besleyen değerlerdir.
25 Şubat Salı günü Recep ayının ilk günü. Ve ilk Cuma gecesi olan 27 Şubat Perşembe akşamı da Reğaib kandilini idrak edeceğiz. Sözlükte “ kendisine rağbet edilen şey, bol ve değerli bağış” anlamındaki ragībenin çoğulu olan regāib kelimesi hadis ve fıkıh literatüründe “bol sevap ve mükâfat, faziletli amel”, özellikle Mâlikî fıkıh kaynaklarında sünnetin mukabili olarak “müstehap, nâfile ibadet” manalarında kullanıldığı gibi (İbn Ebû Şeybe, II, 49; İbn Abdülber en-Nemerî, I, 127; Hattâb, II, 79) hicrî takvime göre yedinci ay olan recebin ilk perşembesini cumaya bağlayan geceye ad olmuştur. ( DİA, “ Regaip Kandili “ md )
Bu gecelerde biz en çok rağbet konusunu düşünmeliyiz. Müslümanın rağbeti elbette Allah ve Resulünedir. Rabbimiz buyuruyor ki ; “ Eğer onlar Allah ve Resulünün kendilerine verdiğine razı olup, “Bize Allah yeter. Lütuf ve ihsanıyla Allah ve Resulü ileride bize yine verir. Biz yalnız Allah’a rağbet eder (onun ihsanını ister)iz” deselerdi, kendileri için daha hayırlı olurdu.” (Tevbe, 9/59). Müslümanın birey ve toplum olarak rağbeti başka yerlere olursa bu kendisi ve toplumu için sıkıntı demektir. Bu itibarla böyle bir gecede her birimiz düşünmeliyiz. Benim rağbetim nereye? Anne-babanın rağbeti kime? gencin rağbeti kimlere? esnafın ve komşunun rağbeti kime? Kısacası toplumun rağbeti nereye ve kime ? sorunu sorup cevabı üzerinde hepimizin düşünmesi gerekir.
İslam âlimlerinin bildirdiğine göre, bu ay ekim ve ziraat ayıdır. Salih ameller, oruç tutmak, tövbe etmek vs. güzel şeyler yapılır. Bir sonraki ay Şaban ayı bakım ayıdır. Ramazan ayı biçim ayıdır, yani mahsulün alındığı aydır demişler. Demek ki Recep ayı, bizi Ramazan ayına hazırlayan mağfiret mevsimin ilk ayı, Regaip de ilk kandili olmuş oluyor.
Genelde her zaman ama özellikle Üç Aylar gibi , kandil geceleri gibi özel zamanlarda yapabileceklerimizi şöyle sıralayabiliriz:
Öncelikle aile fertlerine günün anlamını, güzelliğini öğretmek ve yaşamak için farkındalık yapılmalı. Kur’an-ı Kerim okuyarak, Kur’an okuyanlar dinlenmeli. Kur’an-ı anlamak için çalışmalı.
Peygamberimiz ( sav) Efendimize çokça salat ü selamlar getirilmeli. O’nun şefaatini ümit edip, ümmetinden olabilme şuuru tazelenmelidir. Sünnetleri ihya edilmelidir.
Allah rızası için namaz kılarak, Kaza namazı, nafile namazlar kılınmalı, Kandil gecesi, özü itibariyle ibadetle ve ibadet şuuru ile geçirilmelidir.
Hayatımızın geçmiş günleri ve yılları hakkında muhasebe yapılarak, Geçmişin muhasebesi ve murakabesi yapılmalı, geleceğin plan ve programı çizilmelidir.
Günahlarımızın bağışlanması için Allah'tan af dileyerek, bol bol tövbe ve istiğfar edilmeli; idrak ettiğimiz bu kandil gecesini son fırsatımız bilerek nedametle çok iyi geçirmeliyiz.
Dünya ve ahirete ait dileklerimiz için dua ederek, diğer mü’min kardeşlerimize de dualar etmeliyiz.
Yoksul, kimsesiz, öksüz yetim, hasta, sakat, yaşlı olanlar ziyaret edilerek, sevgi, şefkat, hediye ve sadakalarla mutlu edilmeli, sevindirilmelidirler.
Eş, dost ve yakınlarımızla tebrikleşerek, hayır dualarını almalıyız.
Dargın ve küskünleri barıştırarak, bu geceyi değerlendirebiliriz. Gönüller alınmalı, kederli yüzler güldürülmelidir. Dargınlıklarımızı gidermeliyiz.
Kandil gecesinin akşam, yatsı ve sabah namazlarını cemaatle ve camilerde kılınmalıdır. Özellikle çocuklar camiye götürülmeli.
Bu Kandil gecelerinin gündüzlerinde mümkün olduğunca oruç tutulmalıdır.
Vefat etmiş yakınlarımızın, dostlarımızın, büyüklerimizin ve bizleri okutan hocalarımızın kabirleri ziyaret edilmeli, onlara dua edilmeli.
Hayatta olan manevi büyüklerimizin, anne ve babamızın, dostlarımızın ve diğer yakınlarımızın, arkadaşlarımızın kandilleri bizzat gidilerek tebrik edilmeli veya telefon, e-mail çekerek tebrik edilmeli ve duaları istenmelidir.
Yüce Rabbim, bizlere rızasına uygun işler yapmayı, Habibine gerçek ümmet olmayı nasip eylesin. Sağlık, sıhhat, afiyetle ve sevdiklerimizle cümlemizi Ramazan ayına ve Ramazan Bayramlarına kavuştursun.
Üç Aylarınız ve Regaip Kandiliniz mübarek olsun.