Besmele ile başlayalım sözümüze. Besmele Müslümanın ekmeği ve aşıdır. Müslümanın nefesidir. Varlık gayesini anlatır. Kimliktir, paroladır. O’nsuz yapamayacağının beyanıdır.
Kur’an-ı kerimde Neml Suresi 30. ayette geçer bu mübarek cümle. Doksan dokuz isminden ‘rahman ve rahim ‘ isimlerinin seçilmiş olması son derece anlamlıdır. Yani besmele çeken mümin, Allah’ın engin rahmet ve merhameti prensip edineceğini ilan etmiş olur. O’nun rahmet ve merhameti sayesinde hem dünya hem de ahiret mutluluğunu temenni eder.
Besmeleden maksat, yüce Allah’ı hatırlamak ve O’nun ismini zikretmektir.
Esasında ilk inen ayetlerde O’nun ismiyle / adıyla başlama / okuma vardır.
Besmele, sahibini anmaktır. Çünkü besmele çeken Müslüman : “ kendi adıma veya başka bir varlık adına değil, sadece Allah Teala adına , O’nun rızasını kazanmak için başlıyorum “ demektedir,
Evden çıkarken, mescide girdiği ve mescitten çıktığı zaman, abdest alacağı zaman, namaza başlamadan, bineğine binmeden.
Savaşa giden ashabına “ Allah yolunda Allah’ın adı ( bismillah ) ile gazâ edin “ diye buyururdu kutlu Nebi (s.a).
Besmele bazen fazilet için, bazen de zorunluluk içindir. Hayvan kesiminden önce ve eğitilmiş av hayvanlarını ava gönderirken olduğu gibi.
Besmele ile başlanmayan bir iş eksiktir. Ebu Hureyre’den , Efendimiz şöyle buyurdular :” Yüce Allah’ı anarak başlanmayan her anlamlı söz veya iş , bereketsizdir / sonuçsuzdur “ (İbn Hanbel,II,360)
Kültürümüz besmele ile yoğrulmuştur;
- Sofraya eller yemeğe besmele ile uzanır,
- Gece onunla yatılır ve güne onunla başlanır,
- Evden onunla çıkılır, eve onunla girilir,
- Vasıtaya onunla binilir.
- Hayırlı ve anlamlı işlere onunla başlanılır.
- İbadetler onunla eda edilir. Duaya eller onunla kaldırılır.
- Tarihimizde çocuklar için eğitim onunla başlardı. Bed-i besmele törenleri vardı.
- Bütün hatipler sözlerine, bütün yazarlar kitaplarına onunla başlar,
- Camilerin en müstesna yerlerini o süsler,
Sahibine ilticadır BESMELE,
Kendisinin her an O’nun yardımına muhtaç olduğunu itiraf eder BESMELE,
Ölçüleri hatırlamaktır BESMELE,
Gün boyu yapılan her işin oluş sevdasıdır BESMELE,
Toprağa atılan tohumun filizlenmeye ilk adımıdır BESMELE,
Fânilik serüveninin tutunma yoludur BESMELE,
Olmazları olduran,olanı hayırlandırandır BESMELE,
Sofralarımızı bereketlendiren baş tacıdır BESMELE,
Evlatlarımızı şirin gösteren sabır ilacıdır BESMELE,
Yapmaktan usandıklarımızı kolaylaştırandır BESMELE,
Yoksulun tasalanmasına mani olan geçim kapısıdır BESMELE,
Tatlı uykusundan fedakarlık eden annenin tesbihidir BESMELE
Sıla hasreti çekenin umut kaynağıdır BESMELE,
Suya hasret kalmış kurumuş toprağın rahmet vesilesidir BESMELE,
Gözü yaşlı şehit annesinin sabrı bulmasıdır BESMELE.
Çünkü; adıyla başlanan her şeyi Ahsen’le sonuçlandırır Alemlerin Rabbi.
Dilimizden Besmele’nin eksik olmaması niyetiyle…