Teşrik Tekbirleri:
Teşrik: Eti güneşletip kurutmaktır. Araplarca âdettir ki, Zihicce'ninonbirinci, onikinci ve onüçüncü (yani bayramın 2.,3-, 4-) günlerinde kurban etlerini güneşe sererek kuruturlar. Onun için bu üç güne teşrik günleri denilmiştir.
Zikhiccenin dokuz ve onuncu (yani arefe ve bayramın ilk günleri) bu günlerden değil ise de, tekbir günlerinin çoğu teşrik günlerinde olmakla, o günlere izafeten hepsine de teşrik günleri denilmiştir.
Teşrik tekbirlerinin vücubiyetinin delili; "Eyyamı madudatta (sayılı günlerde) Allah'ı zikrediniz" buyrulmuştur ki maksat eyyam-ı teşriktir. (Nimeti islam)
Teşrik Tekbirlerinin Sebebi:
Teşrik tekbirine sebep olan olay, Hz. İbrahim (as) ile oğlu İsmail ve Cebrail (as) arasında geçen kıssa olduğu rivayet edilir, şöyle ki;
İbrahim (as), oğlu İsmail'i kurban etmeye yatırdığında, İsmail'e bıçağı hemen çalacağı sırada Cebrail (as); "AllahuekberAllahuekber" diyerek onun kesilmesini geciktirmek ister ve onu gören İbrahim (as); "La ilahe illallâhiivollâhüekber" der. İsmail (as) da, koçun kurban edilmesinin kendine bedel geldiğini anlayınca; "Allahuekber ve lillâhilhamd”diyerek Allah'a hamdeder. (d. Hukkam, 1/145)
İşte buna binaen Arefe günü, sabah namazından itibaren bayramın dördüncü günü ikindi namazına kadar 23 vakit farz namazların ardından (kılınan namaz ister cemaatle, ister münferiden kılınsın, mukim, misafir, erkek ve kadın için) bir kere tekbir getirilmesi vaciptir. Teşrik tekbirlerinin erkekler için açıktan alınması da vaciptir. (Nimeti islam)
Teşrik tekbirlerinin 23 vakitte alınmasının hükmü, imameyne (Ebu Yusuf ile Muhammed) göredir.
İmamı Azam'a göre, bu tekbirlerin vacip olması için; mukim olmak, erkek olmak ve namazın cemaatle kılınması gibi şartlar ile arefe günü sabah namazından başlamak üzere, bayramın birinci günü ikindi namazı dâhil 8 vakittir.
Buna göre kadına, misafire ve namazı cemaatsiz kılana teşrik tekbiri alması gerekli değildir.
Ancak fetva, imameynin kavline göre 23 vakittir. Zaten memleketimizdeki uygulama da böyledir.
Teşrik tekbiri selamı müteakip, Allahümmeentesselam senasından önce alınır. Teşrik günlerinde hacda bulunan kimse, namazlardan sonra, önce tekbir sonra telbiye sonra Allahümmeentesselam senasını getirir. (Zuhayiî, 2/470-)
Bir namazda, sehiv secdesiyle teşrik tekbiri ve telbiye bir araya gelirse, öncesehiv secdesi sonra tekbir sonra da telbiye (lebbeyk) getirilir. Şayet sehiv secdesinden önce telbiye getirilirse, sehiv secdesi ve tekbir-i teşrik sakıt olur.(ömerNasuhiBilmen)
Bayram namazının akabinde tekbir getirilmesi vacip olmamakla beraber, mutad ve mütevares olduğu üzere alınmaktadır. Bir bakıma Müslümanların tevarüsüne (geleneğine) uymak da vacip sayılabilir. Hem de bu namaz cemaatle kılınması şart olan namaz olmakla, cuma namazınabenzemektedir. (İslam Fıkhı, 2/477; Duraru'lHukkam 1/146)
Kazaya Kalan Namazın Tekbiri:
Teşrik günlerindeki bir namaz kazaya kalınca, eğer 23 vakit içerisinde kaza edilirse, teşrik tekbiri de getirilir. Şayet 23 vaktin dışında kaza edilirse teşrik tekbiri artık getirilmez.
(Ömer Nasuhi Bilmen)
Namaz Kılınır da Tekbiri Unutulursa:
Namazdan sonra unutulan tekbir, namazın kılındığı odadan çıkmadıkça, konuşulmadıkça ve yeme içme ile araya fasıla girmedikçe hatırlanması durumunda, tekbiri de getirilir. Fakat odadan çıkılmış veya odada olduğu halde konuşmalar veya yeme içme gibi fasıla girmiş ise, artık tekbir getirilmez, sakıt olur. Fakat o günlerde hatırlanırsa getirilmesinde de herhangi bir sakınca olmaz. Zira o günler teşrik günleridir. (d.Hükkam, 1/146; FetavayiHindiyye)
Kitabımızda geçen mübarek geceleri ihya için, her türlü ibadetin yanında dua edilmesinden sık sık bahsettik. Onun için, dua hakkında ayrıca bir bölüm açmamız gerekli oldu.
