HAC VE UMRE
Umre yapmanın tekrarı ve sakıncalı zamanları:
Umre'nin senede veya ayda birden fazla tekrarlan¬masında sakınca olmadığı gibi aksine sevaptır. Ancak Mekkeli olmayan afakilerin, Mekke'de bulundukları sü¬rece nafile umre yerine, nafile tavaf yapmayı tercih etme¬leri daha uygun olur. (Diy.H.İlmihali)
Ancak, hac günlerinde yani arefe ile dört bayram günleri olmak üzere beş gün içinde umre yapmak mek¬ruhtur. Çünkü bu günler hac menasikinin ifası günleri¬dir.
Hac yapacak olan Mekkeli ve Ramazan ayını mekkede geçirenlerin, hac aylarında yani ramazan bayra¬mından kurbana kadar umre yapmaları yasaklanmıştır. Bu mevsimde bunların umre yapmaları günahtır. Şayet yapılırsa yani temettü veya kıran yaparsa, suç işlediğin¬den ceza kurbanı lazım gelir. Çünkü bunların hac ayları girmeden önce umre yapma imkanları mevcuttur
Hac aylarında (Ramazandan sonraki aylarda) hac yapmaya gelen afakilere (dışarıdan gelen Müslümanlara) umre yapmalarına ruhsat tanınmıştır. Böyle kişiler umre ve hac yapmakta serbest olup üç türlü hac şeklinden dilediğini yapabilirler. (M.Menasık Bedayi 2/169)
Haccın üç şekilde yapılabileceği hadisi:
Hz. Aişe (r.a) dan rivayetle o demiştirki :
"Veda haccı yılında Rasulullah ile birlikte çıktık. Ki¬mimiz umreye, kimimiz umre ile hacca, kimimiz de yal¬nız hacca niyetlenmiştik Rasulullah (s.a.v) yalnız hacca niyet etmiş (ihramlanmış) ti. Umreye niyetlenen (umre fiillerini yaptıktan sonra ) hemen ihramdan çıktı fakat hacca niyetlenenler yahut hac ile umreye niyetlenenler ta kurban gününe kadar ihramdan çıkmadılar" «Bulugul Meram S.Yol. 2/506»
Fukaha tarafından bu üç türlü hac şekillerine; ifrat -temettü ve kıran adları verilmiştir. Şöyle ki:
a) İfrad hac : Mikattan doğrudan hacca niyetle ihramlanır, kudüm tavafını yapar, ihramlı ola¬rak haccını yapasıya kadar bekler. Umre yapa¬maz ve kurban kesmeklede mükellef olmaz. Kesmek isterse nafile olur.
b) Temettü hac: Hac ayları içerisinde, mikattan direk umreye niyetlenir, umresini yaptıktan sonra tıraş olur ihramdan çıkar. Arefeden bir gün öncesine kadar Mekke de bekler. Bu arada dilediği kadar nafile tavaflar yapar, hatta ikinci bir umrede yapabilir. Ancak yapacağı umre ve tavafları başkası adına değil, kendi adına yapar sevabını bağışlayabilir. Zira umre ve tavaflar be¬deni ibadettir. Hacca ihramlanma günü gelince, hac için Mekke içinden veya (haremden) ihramlanır. Hac menasikini yaptığı sırada şeytan taş¬ladıktan sonra, şükür kurbanı kesmesi vacib olur. Zira hac mevsiminde hem umre, hemde hac imkanına kavuşmuştur.
c) Kıran haccı: Hac mevsiminde, mikattan ihrama girerken hem umre, hem de hac yapmak niyetiyle ikisine birden telbiye getirerek ihramlanır. Mekke ye gelince, önce umresini yapar, sa'ydan sonra tıraş olmaz, tekrar haccın kudüm tavafım yapar ve böylece hac gününe kadar ora¬da kalır, dilediği kadar tavaflar yapar. Fakat ikinci bir umre yapamaz bir günde iki oruç tutamadığı gibi.
Kıran haccına giren afaki kimse, temettuda ol¬duğu gibi, hac mevsiminde hem umre hemde hac ibade¬tini yapma imkanına kavuştuğu için şeytan taşladıktan sonra şükür kurbanı keser.
Kıran haccı hayli sıkıntılı ve meşakkatlidir. Suç iş¬leyince çift ceza gerekir; biri umre ihramından, diğeri hac ihramından dolayı. İşte bunlara sabreder, hatalar¬dan korunabilirse, en sevap hac budur, hakkından ge¬lemeyecekler için , özellikle ilk defa hacca gelenlere te¬mettü haccı tavsiye edilmiştir.
(Son)