Konu hakkında açıklama yapan İnşaat Mühendisleri Odası Başkanı Ahmet Neoldum “Yeni Bir Yapı Denetim Düzeni Talep Ediyoruz” başlığı ile yayımlanan açıklamada, “Mevcut Yapı Denetim Yasasının öngördüğü, ticari yanı ağır basan yapı denetim şirketi modeli yerine; uzmanlık ve yapılan işin önemini ve sorumluluğunu bilen yapı denetçilerinin etkinliğine dayalı, meslek odalarının sürece etkin katılımını sağlayacak yeni bir denetim süreci modeli hayata geçirilmelidir” denildi.
“YAPI DENETİMİ PİYASAYA TERK EDİLEMEZ ”
Öncelikle mevcut yapı denetim sistemi ile ilgili sorunlara değinilen açıklamada 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun ile kurgulanan sistemde denetim hizmetinin kamusal niteliğinin yok sayıldığı ve denetim hizmeti ticarileştirildiği belirtilerek, “Yapı denetim hizmeti piyasa dengelerine ve serbest piyasanın rekabetçi koşullarına terk edilemez” denildi.
Mevcut sistemde yapı denetim kuruluşlarının kâr amaçlı olması ve üzerlerinde etkin bir devlet denetimi mekanizmasının kurulamaması nedeniyle inşa edilen yeni yapıların istenilen düzeyde güvenli, sağlıklı ve kaliteli olmasının sağlanamadığı dile getirildi.
YAPI DENETİMİ ŞEKLİ ZORUNLULUĞA DÖNÜŞTÜ
Yapı Denetim Kuruluşlarının denetim hizmetlerinde yaşanan kalite sorununu devlet tarafından belirlenen bu bedelin yetersiz kalışına bağladığı belirtilen açıklamada yapı denetim sisteminde yüzde 4-8 oranında olan hizmet bedelinin müteahhitlerin baskıları ile yüzde 1,5’e kadar düşürüldüğü ve yapı denetim sisteminin nitelikli yapı üretimini sağlama hedefinden uzaklaşarak şekli zorunluluk haline geldiği ifade edildi.
Yapı denetim kuruluşlarının düşürülen ücretlerine karşılık mühendis ve mimarların ücret ve giderlerini kısmaya çalıştığı, hatta hizmet almadan teknik elemanların imzalarını kullandığı dile getirilerek sistemde denetçi, kontrol elemanı ve şantiye şefi olarak yer alan mühendis ve mimarların ise ekonomik sorunların yanı sıra ücretli çalışmanın getirdiği sorunlarla da boğuştuğu belirtildi.
“YENİ BİR MODEL HAYATA GEÇİRİLMELİ”
Sistemin böyle yürüdüğü bir ortamda sağlıklı bir inşa sürecinin oluşmasının mümkün olamadığı ve toplumun can ve mal güvenliğinin tehlikeye atıldığı belirtilen açıklamada “Denetim hizmetlerinin serbest piyasa koşullarına terk edilmesi topluma büyük bedeller ödetmektedir” denildi. İnşaat Mühendisleri Odası ve şubelerinin açıklamasında ticari yanı ağır basan yapı denetim şirketi modeli yerine uzmanlığa ve yapı denetçilerinin etkinliğine dayalı, aynı zamanda da meslek odalarının sürece etkin katılımını sağlayacak yeni bir denetim süreci modeli hayata geçirilmesi gerektiği belirtildi.
Yeni bir denetim süreci modeline dair önerilere de yer verilen açıklamada mühendislerin meslekte ve alt dallarının tamamında uzmanlaşmasının mümkün olmadığı halde taşıdığı unvan nedeniyle tüm alanlarda yetkilendirilmiş olmasının çelişki yarattığı ve bu çelişkinin mühendislerin bilgisinden ziyade imzasına ihtiyaç duyan kişiler tarafından kullanıldığı belirtilerek meslek odalarına kendi meslektaşlarını yetkinliklerine göre belgelendirme ve yetkilendirme hakkı getirilmesi gerektiği ifade edildi. >>Mehmet Karakaş